Jeszcze tylko do 14 marca studenci wydziałów prawa z całej Polski mogą zgłosić akces do udziału w programie "Monitoring Sądów Gospodarczych – Courtwatch” Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Jego celem jest ocena działalności tych sądów, a następnie zaproponowanie Ministerstwu Sprawiedliwości zmian w zakresie ich funkcjonowania.


„Monitoring Sądów Gospodarczych – Courtwatch” to nowy projekt Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, realizowany we współpracy z kancelarią DLA Piper. Celem projektu jest dokonanie kompleksowego monitoringu funkcjonowania sądów gospodarczych w Polsce, a w konsekwencji zaproponowanie Ministerstwu Sprawiedliwości zmian, które powinny być uwzględnione w reformie wymiaru sprawiedliwości.

Podczas całodniowych obserwacji w sądach gospodarczych studenci, którzy zgłoszą swój akces do programu Helsińskiej Fundacji będą przyglądać się – jako obserwatorzy - problemom technicznym funkcjonowania sądów, jak również kwestiom proceduralnym utrudniającym sprawne postępowanie przed sądami. Celem programu jest – poza przygotowaniem raportu z propozycjami zmian w funkcjonowaniu sądownictwa gospodarczego i jego przekazaniem Ministerstwu Sprawiedliwości - także edukacja studentów, a przede wszystkim uwrażliwienie przyszłych prawników na znaczenie prawa do sądu i jego wagi dla gospodarki.
Obserwacja sądów gospodarczych będzie przeprowadzona zgodnie z założeniami programu Courtwatch - Obserwator Sądu, który działa w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka od 2005 roku. W ramach programu, do tej pory, Helsińska Fundacja przeprowadziła ponad 200 obserwacji w sądach w całej Polsce. Celem programu Courtwatch - Obserwator Sądu jest obserwowanie sposobu funkcjonowania sądów w Polsce. Obserwatorzy programu przez cały dzień są obecni jako publiczność w jednej sali rozpraw. Przyglądają się zachowaniom sędziów w salach sądowych, jak również sposobowi, w jaki podchodzą do klientów urzędnicy sądowi w sekretariatach. Helsińska Fundacja nie jest zainteresowana konkretnymi rozprawami. Obserwatorzy nie badają prawidłowości merytorycznych rozstrzygnięć w tych sprawach. Obserwują wyłącznie sposób, w jaki sądy sądzą i jak organizują swoją pracę. Badają, na ile poszczególne sądy i sędziowie zapewniają swoim klientom korzystanie z prawa do rzetelnego procesu sądowego.

Helsińska Fundacja jest zainteresowana przede wszystkim takimi aspektami funkcjonowania sądów, jak: dostępność do sądu, kultura prowadzenia rozpraw, korzystanie z jawności rozpraw oraz jakość obsługi interesantów przez urzędników i innych pracowników sądowych. Obserwatorzy przyglądają się zatem sądom od strony formalnej, badając czy sądy i sędziowie są przygotowani do sprawowania swojej funkcji. Przed dokonaniem obserwacji, w ramach omawianego projektu, studenci odbędą jednodniowe szkolenie, które przeprowadzą przedstawiciele Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz kancelarii DLA Piper. Podczas szkolenia studenci otrzymają szczegółowe instrukcje dotyczące metody obserwacji. Ponadto, zaprezentowane zostaną codzienne problemy sądów gospodarczych z punktu widzenia praktyków z kancelarii DLA Piper, a także podstawowe zagadnienia dotyczące realizacji prawa do sądu. Gośćmi szkolenia będą prof. Zbigniew Hołda i prof. Andrzej Rzepliński. Seminarium odbędzie się na początku kwietnia br.

Studenci będą zobowiązani do przeprowadzenia całodziennej obserwacji w czterech różnych sądach gospodarczych. Z każdej obserwacji będą zobowiązani do sporządzenia relacji. Dodatkowo, zadaniem obserwatorów będzie przeprowadzenie wywiadu z jednym przedsiębiorcą i jego pełnomocnikiem. Łącznie przeprowadzonych zostanie 100 obserwacji w różnych sądach gospodarczych w całej Polsce, dlatego też Fundacji zależy nam na współpracy ze studentami z całej Polski.
Za przeprowadzone obserwacje studenci dostaną niewielkie wynagrodzenie.

Jak wspomniałam wyżej, relacje obserwatorów będą podstawą do sporządzenia raportu przez pracowników Fundacji Helsińskiej, w którym opiszą oni problemy dotyczący funkcjonowania sądów gospodarczych i przedstawią propozycje zmian. Raport ten zostanie przekazany Ministerstwu Sprawiedliwości. Studenci wydziałów prawa z całej Polski zainteresowani udziałem w programie „Monitoring Sądów Gospodarczych – Courtwatch” mogą nadsyłać zgłoszenia wraz z CV na adres mailowy courtwatch@hfhr.org.pl jeszcze tylko do dnia 14 marca br.