NSA rozpatrując skargę kasacyjną stwierdził, iż sprawa dotyczy robót budowlanych wykonanych przez inwestorów bez wymaganego pozwolenia na budowę, czyli z robotami, o których mowa w art. 50 ust. 1 ustawy - Prawo budowlane. Zarówno zarzuty podniesione przez organ odwoławczy, jak i inwestora, sprowadzały się do zakwestionowania stanowiska sądu I instancji, zgodnie z którym w sytuacji, gdy roboty budowlane zostały wykonane bez wymaganego pozwolenia na budowę, organ nadzoru budowlanego w postępowaniu naprawczym powinien dokonać oceny, czy inwestor posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
NSA podkreślił, iż celem postępowania naprawczego jest przywrócenie stanu zgodnego z prawem, które nie może być rozumiane jako doprowadzenie do stanu zgodności z prawem tylko w jakimś ograniczonym zakresie. Pojęcie "stanu zgodnego z prawem" jest bowiem jedno i musi być, zgodnie z konstytucyjną zasadą równości, jednakowe dla wszystkich podmiotów. W konsekwencji, stwierdzić należy, że brak jest podstaw do zalegalizowania robót budowlanych, które przy konieczności spełnienia warunków wymaganych od inwestora pragnącego wykonać planowaną inwestycję budowlaną legalnie nie mogłyby być w ogóle rozpoczęte, a tym samym do stawiania w uprzywilejowanej pozycji inwestora, który przeprowadził roboty budowlane samowolnie, nie posiadając prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Należy uznać za prawidłowe stanowisko sądu I instancji zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 51 ustawy - Prawo budowlane, doprowadzenie obiektu budowlanego do stanu zgodnego z prawem, wymaga również wykazania się prawem do dysponowania tytułem prawnym do dysponowania nieruchomością. Do zawartego w tym przepisie wymogu w zakresie "obowiązku wykonania określonych czynności" zaliczyć należy również wykazanie się prawem do dysponowania nieruchomością. Wbrew bowiem twierdzeniom zawartym w skardze kasacyjnej komentowany przepis, jak zasadnie wskazano w zaskarżonym wyroku sądu I instancji wymaga zinterpretowania jego treści w powiązaniu z innymi normami prawnymi określającymi wymogi, jakie powinny być spełnione, aby zalegalizowanie robot budowlanych wykonanych bez wymaganego prawem pozwolenia lub zgłoszenia było możliwe.
(II OSK 967/08, LEX nr 898201)

Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad