1. W katalogu podmiotów uprawnionych do otrzymywania dotacji z art. 221 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240) ustawodawca nie wskazuje osób fizycznych. Na podstawie art. 221 ust. 4 rada gminy nie może w inny sposób określać podmiotów uprawnionych do otrzymania dotacji, niż czyni to dyspozycja art. 221 ust. 1.
2. W związku z ustawą z dnia 20 listopada 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 215, poz. 1664) i likwidacją z dniem 1 stycznia 2010 r. gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, z których można było do 31 grudnia 2009 r. dofinansować budowę przydomowych oczyszczalni ścieków osobom prywatnym nie ma możliwości wspomagania realizacji zadań inwestycyjnych służących ochronie środowiska i gospodarki wodnej poprzez udzielanie dotacji z budżetu.
3. Nowelizacja Prawa ochrony środowiska w dniu 21 grudnia 2010 r. wprowadziła nowe regulacje prawne, które umożliwią przyznawanie przez gminy i powiaty dotacji celowych podobnie, jak miało to miejsce w przypadku finansowania ze zlikwidowanych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Kolegium RIO po przeprowadzeniu postępowania nadzorczego, zajęło stanowisko dotyczące możliwości realizowania przez jednostki samorządu terytorialnego projektów dotyczących budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Przedmiotem kontroli była uchwała rady miejskiej dotycząca zasad dofinansowania z budżetu przydomowych oczyszczalni ścieków poprzez udzielanie dotacji.
Kolegium podkreśliło, iż w katalogu podmiotów uprawnionych do otrzymywania dotacji z art. 221 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych ustawodawca nie wskazuje osób fizycznych. Takiego uprawnienia nie kreuje również art. 400a i art. 403 ustawy Prawo ochrony środowiska. Na podstawie art. 221 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych rada miejska nie może również w inny sposób określać podmiotów uprawnionych do otrzymania dotacji niż czyni to dyspozycja art. 221 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Powołane wyżej przepisy nie mogą stanowić samodzielnej podstawy prawnej do podejmowania uchwał przez radę miejską określających zasady dofinansowania podmiotom na program budowy przydomowych oczyszczalni ścieków poprzez udzielanie dotacji z budżetu gminy.
W stanie prawnym obowiązującym w czasie przeprowadzenia postępowania nadzorczego, w związku z ustawą z 11.8.2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, póz. 1240) oraz ustawą z 20.11.2009 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych, innych ustaw (Dz. U. Nr 215. póz. 1664) i likwidacją z 1.1.2010 r. gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, brak jest podstaw prawnych do podejmowania przez rady gmin uchwał określających zasady dofinansowania osobom fizycznym budowy przydomowych oczyszczalni ścieków poprzez udzielanie dotacji z budżetu gminy.
Likwidacja gminnych i powiatowych funduszy i włączenie ich środków do budżetów jednostek samorządu terytorialnego spowodowało, że gminy i powiaty straciły możliwość wspierania pro środowiskowych inwestycji realizowanych przez osoby fizyczne. Błąd ten naprawiła ustawa o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska, która weszła w życie 21 grudnia 2010 r. Wprowadziła ona nowe ustępy do art. 403. Zgodnie z nimi finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej odbywa się co do zasady w trybie przewidzianym w przepisach odrębnych (ustawie o finansach publicznych). Jak wynika jednak z nowego art. 403 ust. 4, finansowanie takiej działalności może polegać też na udzielaniu dotacji celowych z budżetu gminy lub powiatu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji realizowanych przez podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych. W szczególności dotacje te mogą być przyznawane osobom fizycznym, wspólnotom mieszkaniowym, osobom prawnym oraz przedsiębiorcom. Udzielanie dotacji, o których mowa w art. 403 ust. 4 Prawa ochrony środowiska, następuje na podstawie umowy zawartej z gminą (powiatem). Jeżeli dotacja ta miałaby stanowić pomoc publiczną lub pomoc de minimis, jej udzielenie następuje z uwzględnieniem warunków dopuszczalności tej pomocy określonych w przepisach Unii Europejskiej.
(RIO Zielona Góra sygn. 82/10)
Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad