Przepisy Rozporządzenia dotyczącą tzw. wyłączeń blokowych, tzn. regulują jeden z rodzajów wyjątków od wynikającego z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów zakazu porozumień, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym.
Zgodnie z §3 ust. 2 Rozporządzenia, porozumienia wertykalne, to porozumienia zawierane między dwoma lub więcej przedsiębiorcami, z których każdy działa - w ramach takiego porozumienia - na różnym szczeblu obrotu. Chodzi tu zatem o porozumienia w ujęciu pionowym – np. pomiędzy wytwórcą towarów a dystrybutorami, pomiędzy hurtownikami a detalistami itp. Najistotniejszym kryterium, które musi być spełnione, aby konkretne porozumienie wertykalne było objęte wyłączeniem spod zakazu antykonkurencyjnych porozumień zgodnie z Rozporządzeniem, jest kryterium nieprzekraczania określonych progów udziału w rynku. Wysokość powyższych progów udziału w rynku nie uległa zmianie w stosunku do poprzedniego stanu prawnego. Zgodnie z §8 ust. 1 pkt 1) i 2) Rozporządzenia, porozumienia wertykalne podlegają co do zasady wyłączeniu, jeżeli udział dostawcy i grupy kapitałowej, do której należy dostawca, w rynku właściwym sprzedaży towarów objętych takim porozumieniem nie przekracza 30%, lub udział nabywcy i grupy kapitałowej, do której należy nabywca, w rynku właściwym zakupu towarów objętych takim porozumieniem nie przekracza 30%. Istotną zmianą w stosunku do poprzednich regulacji jest to, że obecnie, aby porozumienie podlegało wyłączeniu, udział w rynku nabywcy nigdy nie może przekraczać 30% udziału w rynku zakupu, podczas gdy dotychczas, próg ten miał zastosowanie tylko w przypadku istnienia w porozumieniu zobowiązania wyłącznej dostawy (tzn. zobowiązania do sprzedaży towarów wyłącznie jednemu nabywcy - §2 pkt 4) Rozporządzenia). Powyższa zmiana może mieć istotne znaczenie dla ograniczenia narzucania dostawcom szkodliwych dla konkurencji warunków porozumień, przez nabywców o istotnej sile rynkowej (np. przez duże sieci handlowe). Nowe uregulowanie zawiera także 8 ust. 2 Rozporządzenia, zgodnie z którym, jeżeli w ramach porozumienia wertykalnego wielostronnego przedsiębiorca nabywa towary objęte tym porozumieniem od przedsiębiorcy będącego stroną tego porozumienia oraz sprzedaje te towary innemu przedsiębiorcy będącemu również stroną tego porozumienia, wyłączenie stosuje się, jeżeli jego udział w rynku nie przekracza 30% zarówno jako nabywcy oraz jako dostawcy.
W kontekście opisanego powyżej kryterium udziału w rynku, na uwagę zasługuje przepis §10 ust. 2 Rozporządzenia, zgodnie z którym, inaczej niż w dotychczasowym stanie prawnym, udział w rynku będzie mógł być obliczany na podstawie innych danych niż tylko wartość sprzedaży lub zakupu (np. wielkości sprzedaży), jeśli wymaga tego specyfika danego rynku. Istotną zmianą w stosunku do dotychczasowego stanu prawnego, jest także dodatkowe ograniczenie porozumień wertykalnych z udziałem związków przedsiębiorców. Obecnie, wprowadzono nową regulację §5 pkt 1) i 2) Rozporządzenia, która dotyczy porozumień wertykalnych między związkami przedsiębiorców a ich członkami oraz między związkami przedsiębiorców a ich dostawcami. Porozumienia takie będą podlegały wyłączeniu, jeżeli wszyscy członkowie związku są sprzedawcami detalicznymi towarów niebędących usługami oraz obrót żadnego z członków związku, wraz z obrotem przedsiębiorców należących do jego grupy kapitałowej, w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył równowartości 50 milionów euro. Powyższe wyłączenie jest zatem bardzo ograniczone - dotyczy wyłącznie związków sprzedawców detalicznych i to tylko sprzedawców towarów. Uregulowanie to jest wzorowane na art. 2 ust. 2 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 330/2010 z dnia 20 kwietnia 2010 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych, który ma zastosowanie do porozumień wpływających na handel między państwami członkowskimi Unii Europejskiej.
Podsumowując należy zauważyć, że przepisy Rozporządzenia co do zasady utrzymują dotychczasowe uregulowania w zakresie tzw. wyłączeń blokowych. Oceniając jednak jedną z najistotniejszych zmian, dotyczącą nowych ograniczeń odnoszących się do związków przedsiębiorców, należy wskazać, że zmiana ta może nieść ze sobą zarówno skutki pozytywne (zapobiegać rzeczywistym ograniczeniom konkurencji), jak i wpływać negatywnie na inicjatywy, które konkurencji nie ograniczają, a wręcz są dla niej korzystne. Obecnie bowiem coraz istotniejszą rolę w gospodarce odgrywają lokalne powiązania sieciowe przedsiębiorców (np. działające jako tzw. klastry). Nadmierne restrykcje dotyczące związków przedsiębiorców, być może uzasadnione na poziomie rynku całej Unii Europejskiej, lub rynku ogólnopolskiego, na poziomie lokalnym, mogą potencjalnie hamować powyższe pozytywne i sprzyjające rozwojowi gospodarczemu zjawiska. Rozporządzenie, podobnie jak dotychczas obowiązujące regulacje, zawiera także przepisy, które mogą rodzić wątpliwości interpretacyjne, odwołując się do pojęć ogólnych, lub pojęć, które nie zawsze odpowiadają specyfice danego rynku właściwego. Powyższy problem, który dotyczy także innych przepisów prawa antymonopolowego, zarówno krajowych jak i unijnych, powoduje uciążliwy dla wielu przedsiębiorców stan niepewności. Należy zatem postulować, aby krajowe i unijne regulacje prawa antymonopolowego były coraz bardziej precyzyjne, co będzie sprzyjało również ograniczeniu uznaniowości po stronie organów stosujących te regulacje.