Najważniejsze zmiany wprowadzone przez nowelizację to:
  1. Zniesienie podziału na hipotekę zwykłą i kaucyjną
    Wg nowych przepisów hipoteka będzie zabezpieczać wierzytelność pieniężną (w tym również wierzytelność przyszłą) do oznaczonej sumy pieniężnej. Dzięki temu strony będą mogły ustanowić hipotekę nawet jeżeli nie są pewne, na jaką dokładnie wartość będzie opiewać wierzytelność w przyszłości. Warunkiem tego jest jednak wcześniejsze określenie maksymalnej kwoty zabezpieczenia hipotecznego. W praktyce jedną hipoteką będzie można zabezpieczyć zarówno kwotę kredytu, jak i np. naliczane od niego odsetki.

     

  2. Przeniesienie zabezpieczonej wierzytelności skutkuje przeniesieniem hipoteki
    W poprzednim stanie prawnym strony nie mogły przenieść wierzytelności bez jednoczesnego przeniesienia hipoteki. Po wejściu w życie nowelizacji, umowa przelewu wierzytelności z mocy prawa przeniesie hipotekę na nabywcę. Oczywiście, jeżeli strony się tak umówią, będą też mogły przenieść samą wierzytelność bez hipoteki. W praktyce oznacza to, że w umowie przenoszącej wierzytelność zabezpieczoną hipoteką nie trzeba będzie już zamieszczać osobnego oświadczenia o przeniesieniu hipoteki.

     

  3. Zabezpieczenie jedną hipoteką kilku wierzytelności z różnych stosunków prawnych
    Nowa hipoteka umożliwi zabezpieczenie kilku wierzytelności z różnych stosunków prawnych, jeżeli przysługują one temu samemu wierzycielowi. To duże ułatwienie, gdyż przedsiębiorca, który zaciągnął kilka różnych zobowiązań względem tego samego kontrahenta (np. kilka różnych kredytów w jednym banku) będzie mógł jedną hipoteką zabezpieczyć wszystkie roszczenia kontrahenta wynikające z tych zobowiązań.

     

  4. Administrator hipoteki
    Jedną hipoteką będzie można zabezpieczyć wierzytelności przysługujące różnym podmiotom, jeżeli wierzytelności te służą sfinansowaniu tego samego przedsięwzięcia. W takim przypadku konieczne będzie powołanie administratora hipoteki (będzie nim jeden z wierzycieli albo osoba trzecia) działającego w imieniu własnym i na rachunek wierzycieli. Ułatwi to np. realizację dużych inwestycji finansowanych równocześnie kredytami zaciągniętymi w kilku bankach. Banki finansujące projekt będą mogły w drodze wewnętrznego porozumienia wyłonić ze swego grona jednego przedstawiciela, który załatwi za nie wszystkie formalności, zawierając na ich rachunek umowę ustanawiającą hipotekę.

     

  5. Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym
    Nowelizacja przyznaje właścicielowi nieruchomości prawo do rozporządzania zwolnionym miejscem hipotecznym, czego skutkiem jest nadanie zwolnionemu miejscu hipotecznemu charakteru przedmiotu obrotu. W praktyce ma to chociażby umożliwić właścicielowi nieruchomości renegocjację np. warunków spłaty kredytu w sytuacji, gdy zabezpieczona wierzytelność uzyskała "lepsze" miejsce hipoteczne.

"Nowelizacja niesie ze sobą korzystne zmiany dla banków, zarówno przy finansowaniu zakupu nieruchomości dla klientów indywidualnych, jak również w ramach większego procesu inwestycyjnego, które pozwolą na jeszcze skuteczniejsze zabezpieczanie ich wierzytelności. Najistotniejszą modyfikacją jest możliwość zabezpieczenia wielu należności danego podmiotu tą samą hipoteką oraz powołana do życia instytucja administratora hipoteki," komentuje mec. Paweł Turek kierujący działem Rynki finansowe i projekty infrastrukturalne w kancelarii DLA Piper w Polsce.

"Hipoteka w nowym kształcie wpłynie na efektywność procesu inwestycyjnego w sektorze nieruchomości. Z perspektywy deweloperów czy funduszy nieruchomościowych najbardziej istotną zmianą jest możliwość bardziej elastycznego zarządzania portfolio wierzytelności," komentuje mec. Artur Michalski kierujący działem Prawo nieruchomości w kancelarii DLA Piper w Polsce.