Nabywcy udziałów lub akcji oświadczą, czy są cudzoziemcami

W dniu 1 czerwca 2017 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym związana ze zmianą ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Ustawa z 2.12.2016 r. o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 2175) w zasadniczej części weszła już w życie w dniu 1 stycznia 2017 r., ale dopiero teraz zaczną obowiązywać zawarte w tej ustawie przepisy nowelizujące ustawę z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 2017 r. poz. 700). Tak długie vacatio legis było związane z koniecznością dostosowania systemów teleinformatycznych obsługujących Krajowy Rejestr Sądowy.

Nowelizacja ustawy o KRS dotyczy wniosków o wpis lub zmianę danych w rejestrze przedsiębiorców KRS, z których wynika, że doszło do nabycia lub objęcia udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków, oraz składania do akt rejestrowych dokumentów w trybie art. 9 ust. 2 ustawy o KRS, zawierających informacje o zmianach wspólników spółki. Nowe przepisy stanowią, że w przypadku takich wniosków konieczne będzie złożenie oświadczenia, czy wnioskodawcy są cudzoziemcami w rozumieniu ustawy z 24.03.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz.U. z 2016 r. poz. 1061). Wraz z powyższym składane ma być - w przypadku posiadania statusu cudzoziemca - także oświadczenie, czy wnioskodawca jest właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Obowiązek ten ma być realizowany poprzez zawarcie właściwych informacji we wniosku składanym na urzędowym formularzu lub podczas wypełniania wniosku o rejestrację spółki z wykorzystaniem wzorca umowy spółki. Powyższe oświadczenia mają być dla sądów rejestrowych podstawowym źródłem informacji o statusie danego podmiotu i ułatwieniem w realizacji obowiązku wynikającego ze znowelizowanego art. 8a ust. 2 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Dotychczas było tak, że sądy w ramach realizacji powyższego obowiązku wysyłały do ministra właściwego do spraw wewnętrznych wyłącznie te postanowienia, co do których z akt rejestrowych wprost wynikało, że akcje lub udziały zostały nabyte lub objęte przez cudzoziemca. Autorzy nowych regulacji wskazują, że problem dotyczy spółek prawa handlowego kontrolowanych przez kapitał zagraniczny, które mogą być cudzoziemcami w rozumieniu przepisów ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Ustalenie takiej okoliczności wymagałoby przeprowadzenia dodatkowych czynności wyjaśniających, do których sąd nie jest jednak zobowiązany. Wprowadzenie omawianych przepisów ma zatem sprawić, że więcej postanowień sądowych dotyczących nabycia akcji lub udziałów przez cudzoziemców trafi na biurko ministra. Autorzy projektu ustawy przekonują, że realizacja nowych obowiązków nakładanych na podmioty wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego nie powinna polegać na składaniu dodatkowych dokumentów.