Ujednolicenie przepisów dotyczących sprzedaży konsumenckiej, co w odniesieniu do obrotu konsumenckiego skutkować ma wyrównaniem poziomu ochrony na obszarach, gdzie w chwili obecnej konsument jest upośledzony w porównaniu do kupujących przedsiębiorców i osób nie będących konsumentami – to główne założenia projektowanej reformy prawa ochrony konsumentów.
Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt założeń projektu ustawy o prawach konsumentów oraz o zmianie ustawy – Kodeks cywilny i innych ustaw. Podstawowym celem projektowanej regulacji jest transpozycja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniającej dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającej dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. U. L 304 z 22.11.2011, str. 64 - 88).
Transpozycja wspomnianej dyrektywy ma zostać osiągnięta przez przyjęcie odrębnej ustawy o prawach konsumenta, co ma doprowadzić do ujednolicenia i doprecyzowania przepisów dotyczących umów konsumenckich zawieranych w okolicznościach typowych (w lokalu przedsiębiorstwa) w zakresie obowiązków informacyjnych oraz do ujednolicenia i doprecyzowania przepisów dotyczących umów konsumenckich zawieranych w okolicznościach nietypowych (poza lokalem przedsiębiorstwa oraz na odległość) w zakresie obowiązków informacyjnych, wymogów formalnych związanych z zawieraniem takich umów oraz prawa odstąpienia od nich.
Natomiast do Kodeksu cywilnego wprowadzona ma zostać jednolita regulacja odpowiedzialności sprzedawcy za jakość rzeczy sprzedanej, przy przyjęciu pewnych odrębności dla umów, w których sprzedawcą jest przedsiębiorca a kupującym jest konsument. Najważniejsze odrębności, wyróżniające regulację sprzedaży konsumenckiej, mają być następujące:
1. W razie zawarcia umowy sprzedaży konsumenckiej na równi z zapewnieniem sprzedawcy traktowane będą publiczne zapewnienia producenta lub jego przedstawiciela, osoby, która wprowadza rzecz do obrotu w zakresie swojej działalności gospodarczej, a także osoby, która przez umieszczenie na rzeczy sprzedanej swojej nazwy, znaku towarowego lub innego oznaczenia odróżniającego, przedstawia się jako producent.
2. W razie zawarcia umowy sprzedaży konsumenckiej sprzedawca nie będzie odpowiedzialny względem kupującego, że rzecz sprzedana nie ma właściwości wynikających z publicznych zapewnień, jeżeli wykaże, że zapewnień tych nie znał ani, oceniając rozsądnie, nie mógł znać albo nie mogły one mieć wpływu na decyzję kupującego o zawarciu umowy sprzedaży, albo że ich treść sprostowano przed zawarciem umowy sprzedaży.
3. W razie zawarcia umowy sprzedaży konsumenckiej rzecz sprzedana mieć będzie wadę także w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy (lub producenta).
4. W razie zawarcia umowy sprzedaży konsumenckiej będzie domniemywać się, że wada istniała w chwili przejścia ryzyka na kupującego, jeżeli została stwierdzona przed upływem roku od wydania rzeczy sprzedanej (a gdy wada wynika z nieprawidłowego zamontowania i uruchomienia rzeczy sprzedanej – przed upływem roku od dokonania tych czynności).
Dodatkowo wprowadzona ma być zasada stosowania do wszystkich umów sprzedaży konsumenckiej przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących gwarancji, przy jednoczesnym doregulowaniu wzajemnego stosunku uprawnień z rękojmi i gwarancji.
Ponadto stworzone mają być bardziej efektywne mechanizmy dochodzenia roszczeń regresowych przez ostatecznego sprzedawcę od jego poprzedników w łańcuchu dystrybucji.
Zgodnie z art. 28 dyrektywy w sprawie praw konsumentów państwa członkowskie zobowiązane są do przyjęcia i opublikowania przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych do wykonania dyrektywy do dnia 13 grudnia 2013 r., przy czym przepisy te powinny wejść w życie najpóźniej z dniem 13 czerwca 2014 r.
Opracowanie: Krzysztof Paczoska
Źródło: www.rcl.gov.pl, stan z dnia 30 stycznia 2013 r.