Trybunał ogłosił w środę wyrok dotyczący sporu wokół prawa łaski zastosowanego przez prezydenta Andrzeja Dudę wobec Mariusza Kamińskiego i jego współpracowników z CBA.
Czytaj: Prezydent ułaskawił b. szefa CBA Mariusza Kamińskiego>>
Prokurator generalny pytał o kasacje po ułaskawieniu
W tej sprawie chodziło o wniosek Prokuratora Generalnego o zbadanie zgodności art. 523 § 3 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego w zakresie, w jakim dopuszcza możliwość wniesienia kasacji na niekorzyść oskarżonego w razie umorzenia postępowania z powodu zastosowania aktu łaski przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, art. 521 § 1 tej samej ustawy w zakresie, w jakim dopuszcza możliwość wniesienia kasacji na niekorzyść oskarżonego od każdego prawomocnego orzeczenia sądu w sytuacji, gdy w kasacji zakwestionowano prawidłowość zastosowania aktu łaski przez Prezydenta Rzeczypospolitej oraz art. 529 rozumianego w ten sposób, że dopuszczalne jest wniesienie i rozpoznanie kasacji na niekorzyść oskarżonego w sytuacji, gdy w kasacji zakwestionowano prawidłowość zastosowania aktu łaski przez Prezydenta Rzeczypospolitej z art. 139 zdanie pierwsze w związku z art. 7 i art. 10 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Trybunał orzekł, że wszystkie te trzy przepisy są niezgodne z art. 139 zdanie pierwsze w związku z art. 10 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Nieuprawniona ingerencja w sferę władzy prezydenta
Zdaniem Trybunału, przepisy te naruszają zasadę podziału władzy i stanowią nieuprawnioną ingerencję w prerogatywy prezydenta. - Kwestionowane przepisy naruszają zasadę podziału władzy i stanowią nieuprawnioną ingerencję ustawodawcy w sferę władzy prezydenta jako najwyższego reprezentanta państwa - stwierdził w ustnych motywach wyroku sędzia Zbigniew Jędrzejewski.
TK stwierdził też, że jeżeli sąd umarza postępowanie z powodu zastosowania przez prezydenta aktu łaski, to niekonstytucyjne jest dopuszczenie weryfikacji tego rozstrzygnięcia. - Natomiast prezydent RP stosując prawo łaski nie ingeruje bezpośrednio w sprawowanie wymiaru sprawiedliwości - wskazał sędzia Jędrzejewski.
Orzeczenie wydane zostało w składzie: Michał Warciński, Grzegorz Jędrejek, Zbigniew Jędrzejewski, Julia Przyłębska, Wojciech Sych i zapadło jednogłośnie.
Spór o ułaskawienie b. szefów CBA
Skarga wniesiona w tej sprawie do TK przez prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobro to skutek sporu związanego z ułaskawieniem b. szefa CBA Mariusza Kamińskiego i jego współpracowników przez prezydenta Andrzeja Dudę w listopadzie 2015 r., mimo że nie zostali oni skazani prawomocnymi wyrokami. Po ułaskawieniu sąd okręgowy umorzył sprawę Kamińskiego przed rozpoznaniem apelacji, ale od tego umorzenia wpłynęły kasacje do Sądu Najwyższego. SN w maju 2017 r. uznał, że prezydenckie prawo łaski może być stosowane wyłącznie wobec osób prawomocnie skazanych.
Czytaj: SN: prezydent nie mógł ułaskawić b. szefów CBA >>
Po tej uchwale do Trybunału Konstytucyjnego trafił wniosek prokuratora generalnego z 30 czerwca 2017 r. Po jego rozpatrzeniu TK orzekł w połowie lipca 2018 roku TK , że niekonstytucyjne jest nieuwzględnienie w przepisach Kpk aktu łaski jako powodu niedopuszczalności dalszego prowadzenia sprawy karnej. - Wykładnia gramatyczna wskazuje w sposób jednoznaczny, że prezydent może skorzystać z prawa łaski przed prawomocnym skazaniem, co skutkować powinno umorzeniem postępowania karnego - mówił w uzasadnieniu tamtego wyroku sędzia Grzegorz Jędrejek.
Czytaj:
TK: prezydent mógł ułaskawić przed zakończeniem postępowania>>
Sędzia Leon Kieres: Tylko prawomocna kara może być darowana >>