Już obowiązują nowe zasady dochodzenia roszczeń wobec sprawców naruszenia prawa konkurencji

Domniemanie istnienia winy oraz szkody oraz możliwość wnioskowania o wyjawienie środka dowodowego to niektóre z nowych rozwiązań mających ułatwić dochodzenie roszczeń w przypadku szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji. Nowe przepisy właśnie wchodzą w życie.

Ustawa z 21.04.2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji (Dz.U. poz. 1132) ma wprowadzić do naszego porządku prawnego skuteczne, prywatnoprawne środki do walki z naruszeniem prawa konkurencji – dotychczas była to sfera regulacji o charakterze głównie publicznoprawnym. Nowy akt prawny implementuje również rozwiązania przewidziane w prawie unijnym – dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/104/EU z 26.11.2014 r. w sprawie niektórych przepisów regulujących dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu naruszenia prawa konkurencji państw członkowskich i Unii Europejskiej, objęte przepisami prawa krajowego (Dz. Urz. UE L 349 z 5.12.2014, s. 1).

Sprawca naruszenia prawa konkurencji ma odpowiadać zarówno wobec osób bezpośrednio dotkniętych tym naruszeniem, jak i osób pośrednio poszkodowanych. Będzie to odpowiedzialność na zasadzie winy, przy czym domniemywać się będzie istnienie winy po stronie sprawcy naruszenia. Dodatkowo przyjęte będzie domniemanie istnienia szkody powstałej wskutek naruszenia prawa konkurencji. Jej wysokość co prawda będzie musiał skonkretyzować poszkodowany, jednak sąd może w tym zakresie zwrócić się m.in. do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z wnioskiem o udzielenie pomocy w tym zakresie. Pomocne mają być tutaj również wytyczne Komisji Europejskiej.

Roszczenia z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez naruszenie prawa konkurencji mają być dochodzone przed sądem powszechnym. Sprawami tego rodzaju będą zajmować się sądy okręgowe. W pozwie lub w toku postępowania powód będzie mógł wnioskować o wyjawienie przez pozwanego lub osobę trzecią środka dowodowego. W ten sposób będzie mógł się również bronić pozwany. Nowa ustawa przewiduje pewne informacje wyłączone spod ujawnienia w ten sposób – przykładowo oświadczenia składane w ramach programu łagodzenia kar lub propozycje ugodowe. Prawo wglądu do dowodu uzyskanego na skutek realizacji wniosku o wyjawienie może być również ograniczone, jeżeli z dowodem związana jest tajemnica przedsiębiorstwa.

Sankcją za niewyjawienie środka dowodowego może być uznanie za ustalony faktu, który miał być na takiej drodze stwierdzony.

Ustawa wydłuży termin przedawnienia roszczeń, przewidując, że w przypadku roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji będzie to termin pięcioletni, jednak nie dłuższy niż 10 lat od dnia zaprzestania naruszenia.

Nowe przepisy zaczynają obowiązywać od 27 czerwca 2017 r.