W przedmiotowej sprawie Oberster Gerichtshof (austriacki sąd najwyższy) zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z szeregiem pytań o wykładnię przepisów dotyczących godziwej rekompensaty za korzystanie z utworów objętych prawem autorskim. Godziwa rekompensata ma na celu wynagrodzenie podmiotom praw autorskich szkody spowodowanej przez zwielokrotnianie ich utworów lub innych chronionych przedmiotów bez ich zgody.
W Austrii godziwa rekompensata ma formę opłaty za kopię na użytek prywatny, pobieranej w momencie pierwszej sprzedaży nośników zapisu, które nadają się do zwielokrotniania utworów, takich jak czyste płyty CD i DVD, karty pamięci i czytniki MP3.
Wniosek do Trybunału został złożony w ramach sporu pomiędzy „Amazonem” a AustroMechana Gesellschaft zur Wahrnehmung mechanischmusikalischer Urheberrechte Gesellschaft mbH (austriacką spółką zajmującą się zbiorowym zarządzaniem prawami autorskimi) w przedmiocie żądania przez tę ostatnią zapłaty, na podstawie przepisów prawa austriackiego, wynagrodzenia należnego z tytułu wprowadzenia do obrotu nośników zapisu.
W ogłoszonym wyroku Trybunał przypomniał, że prawo Unii nie zezwala na pobieranie opłaty za kopię na użytek prywatny w przypadkach, w których używanie nośników w sposób oczywisty nie ma na celu wykonywania tych kopii. Niemniej jednak, w określonych przypadkach, prawo Unii nie stoi na przeszkodzie takiemu ogólnemu systemowi pobierania opłaty, któremu towarzyszy możliwość uzyskania jej zwrotu, gdy używanie nośników nie ma na celu wykonywania kopii na użytek prywatny. Do sądu najwyższego należy zweryfikowanie czy przy uwzględnieniu okoliczności typowych dla systemu austriackiego i ograniczeń nałożonych przez prawo Unii, praktyczne trudności uzasadniają taki system finansowania godziwej rekompensaty i czy prawo do zwrotu jest skuteczne i nie czyni nadmiernie utrudnionym zwrotu uiszczonej opłaty.
Trybunał stwierdził również, że może obowiązywać wzruszalne domniemanie co do używania nośników zapisu przez podmioty indywidualne do celów prywatnych, pod warunkiem, że spełnione są następujące warunki:
- praktyczne trudności związane z określeniem wykorzystywania owych nośników zapisu do celów prywatnych uzasadniają ustanowienie takiego domniemania,
- domniemanie to nie prowadzi do pobierania opłaty licencyjnej za kopię na użytek prywatny w przypadkach, w których użycie tych nośników w sposób oczywisty następuje do celów innych niż prywatne.
Trybunał zauważył, że fakt iż połowa dochodu z wynagrodzenia z tytułu czystych nośników jest wypłacana nie bezpośrednio podmiotom uprawnionym do godziwej rekompensaty, lecz instytucjom społecznym i kulturalnym utworzonym w celu wspierania interesów tychże podmiotów, nie pozwala na wykluczenie prawa do godziwej rekompensaty bądź opłaty za kopię na użytek prywatny, jeżeli instytucje te rzeczywiście wspierają owe uprawnione podmioty, a warunki funkcjonowania tych instytucji nie mają charakteru dyskryminującego.
Trybunał stwierdził również, iż obowiązek uiszczenia opłaty takiej jak wynagrodzenie z tytułu czystych nośników nie może zostać wykluczony ze względu na to, iż analogiczna opłata została już uiszczona w innym państwie członkowskim. Osoba, która uiściła wcześniej tę opłatę w niewłaściwym terytorialnie państwie członkowskim, może natomiast żądać od tego państwa członkowskiego jej zwrotu na podstawie przepisów jego prawa krajowego.
Tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 11 lipca 2013 r. w sprawie C-521/11 Amazon.com International Sales Inc. i in. przeciwko Austro-Mechana Gesellschaft zur Wahrnehmung mechanisch-musikalischer Urheberrechte Gesellschaft mbH.
Źródło: www.curia.europa.e