T-Mobile Austria, dostawca usług telefonii komórkowej w Austrii, w swoich ogólnych warunkach umów przewidywała naliczanie od klientów opłat manipulacyjnych w przypadku płatności poprzez bankowość elektroniczną lub za pomocą formularza płatności. Dodatkowe opłaty w wysokości 3 EUR miesięcznie były zatem naliczane wobec konsumentów będących abonentami taryfy „Call Europe”, którzy wybrali takie sposoby płatności. Verein für Konsumenteninformation, austriackie stowarzyszenie konsumentów, uważa, że ta praktyka jest sprzeczna z austriacką ustawą o usługach płatniczych. Ustawa ta zakazuje bowiem odbiorcom płatności pobierania opłat niezależnie od wybranego instrumentu płatniczego. T-Mobile Austria uważa natomiast, że ani ta ustawa, ani transponowana przez nią dyrektywa Unii (dyrektywa 2007/64/WE w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego) nie mają do niej zastosowania, ponieważ nie jest ona dostawcą usług płatniczych, lecz operatorem telefonii komórkowej. Ponadto T-Mobile Austria twierdzi, że ustawodawca, z naruszeniem dyrektywy, nie uzasadnił omawianego zakazu oraz że formularz płatności nie stanowi instrumentu płatniczego w rozumieniu dyrektywy.

Na wniosek stowarzyszenia konsumentów sądy austriackie pierwszej i drugiej instancji zakazały T-Mobile zapisywania spornego warunku w nowych umowach oraz powoływania się na niego w umowach obowiązujących. Oberster Gerichtshof (sąd najwyższy, Austria) rozpatrujący sprawę w najwyższej instancji zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości o wykładnię dyrektywy w tym kontekście.

W dzisiejszym wyroku Trybunał stwierdził, że biorąc pod uwagę potrzebę pobudzania konkurencji i wspierania korzystania z wydajnych instrumentów płatniczych, dyrektywa wyraźnie przyznaje państwom członkowskim uprawnienie do zakazania lub ograniczenia prawa odbiorcy do pobierania opłat za korzystanie z danego instrumentu płatniczego. Uprawnienie to znajduje zastosowanie do korzystania z instrumentów płatniczych w ramach stosunku umownego pomiędzy operatorem telefonii komórkowej (odbiorcą płatności) i jego klientem (płatnikiem). Trybunał zauważył bowiem, że owo uprawnienie państw członkowskich dotyczy stosunku między „odbiorcą” a „płatnikiem” oraz że operator telefonii komórkowej i jego klient, gdy otrzymują płatność albo jej dokonują, mogą być zakwalifikowani odpowiednio jako „odbiorca” i „płatnik”.

Ponadto Trybunał zauważył, że uprawnienie państw członkowskich nie ogranicza się do zakazania pobierania opłat za korzystanie z danego instrumentu płatniczego. Przeciwnie, zezwala ono również państwom członkowskim na ustanowienie ogólnego zakazu pobierania przez odbiorców opłat od płatnika niezależnie od wybranego instrumentu płatniczego, o ile przepisy krajowe w całości uwzględniają potrzebę pobudzania konkurencji i korzystania z wydajnych instrumentów płatniczych. Nawet jeżeli wykonywanie tego uprawnienia zakłada, że przepisy krajowe w całości uwzględniają ową konieczność, państwa członkowskie

dysponują jednak zakresem swobodnego uznania przy jego realizacji. Do Oberster

Gerichtshof należy zbadanie, czy przepisy austriackie przestrzegają tego warunku.

Trybunał wyjaśnił ponadto, że zarówno polecenia przelewu w formie papierowej, jak i polecenia przelewu w formie elektronicznej stanowią instrumenty płatnicze w rozumieniu dyrektywy. Jeśli chodzi o interpretację pojęcia instrumentów płatniczych, wykazuje ona rozbieżności istniejące między różnymi wersjami językowymi tej dyrektywy. Biorąc pod uwagę istnienie takich niezindywidualizowanych instrumentów płatniczych, Trybunał stwierdził, że pojęcie instrumentu płatniczego w rozumieniu wspomnianej dyrektywy może obejmować zbiór niezindywidualizowanych procedur, uzgodniony przez użytkownika i dostawcę usług płatniczych, z których korzysta użytkownik w celu zainicjowania zlecenia płatniczego.

T-Mobile wniosła o ograniczenie skutków wyroku w czasie. Trybunał jedynie wyjątkowo może zastosować takie ograniczenie. W tym celu konieczne jest w szczególności, aby jednostki oraz organy krajowe zostały skłonione do zachowań niezgodnych z prawem Unii ze względu na istnienie obiektywnej i istotnej niepewności co do zakresu przepisów prawa Unii. Trybunał orzekł, że warunek ten nie jest spełniony w niniejszej sprawie, ponieważ austriacka ustawa o usługach płatniczych prawidłowo transponowała właściwe przepisy dyrektywy. Ponadto stwierdził on, że TMobile nie wykazała przed Trybunałem istnienia ryzyka poważnych konsekwencji gospodarczych. W rezultacie Trybunał odmówił ograniczenia skutków wyroku w czasie.

Tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 9 kwietnia 2014 r. w sprawie C-616/11 T-Mobile Austria GmbH przeciwko Verein für Konsumenteninformation.

Źródło: http://curia.europa.eu