Rząd chce wprowadzić poprawki do projektu ustawy o dostępie do nieodpłatnej pomocy prawnej przyznawanej przez państwo osobom fizycznym. Według Ministerstwa Sprawiedliwości projekt ten budził wiele kontrowersji, w szczególności ze względu na tworzenie bardzo kosztownych struktur, wyłączenie udziału organizacji pozarządowych z udzielania takiej pomocy oraz ograniczenie zakresu udzielanej pomocy prawnej tylko do pewnej kategorii spraw.

Rada Ministrów, na wniosek Ministra Sprawiedliwości, wystąpiła z inicjatywą istotnej modyfikacji projektu i wniesienie stosownej autopoprawki. Wpłynął wniosek do Marszałka Sejmu z prośbą o odroczenie prac nad tym projektem. - Celem autopoprawki jest poszerzenie dostępu do pomocy prawnej dla osób najuboższych i zmniejszenie wydatków związanych z organizacją systemu - czytamy w oświadczeniu MS.  Według argumentów Ministerstwa Sprawiedliwości pomoc prawna będzie udzielana jeżeli zainteresowany uzyskuje dochód nie większy niż 150% dochodu ustalonego zgodnie z art. 8 ustawy o pomocy społecznej albo 200% dochodu w przypadkach nadzwyczajnych lub szczególnie ważkich społecznie. Pomoc będzie udzielana na wniosek zainteresowanego, po złożeniu przez wnioskodawcę we wniosku oświadczenia zgodnego z prawdą, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Organizację systemu pomocy prawnej przedsądowej zapewni Krajowa Rada Pomocy Prawnej. Usługi będą świadczyły podmioty wyłonione w jawnych konkursach na podstawie umów o udzielanie pomocy prawnej. Projektowane rozwiązanie znacząco zmniejszy koszty działania systemu. Jego zaletą jest także zmniejszenie ilości obowiązków biurokratycznych, które będą musieli wykonać wnioskodawcy i świadczeniodawcy. Poprawka przewiduje też , że pomoc prawna będzie świadczona wyłącznie na podstawie umowy zawartej przez Radę i świadczeniobiorcę.  Umowa będzie również określać zakres odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawców za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, w tym prawo odstąpienia zastrzeżone dla Rady. Umowa może również zawierać postanowienia o karze umownej.

- Wprowadzenie w życie przedmiotowej nowelizacji zapewne pozytywnie wpłynie na rynek pracy, sytuację i rozwój regionalny, przez podniesienie świadomości prawnej obywateli oraz pomoc w sprawnym załatwianiu przez nich spraw związanych z zatrudnieniem, spraw cywilnych, z zakresu ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego, a także spraw mieszkaniowych i spółdzielczych. Regulacje, o których mowa, w dalszej perspektywie czasowej przyniosą korzyści dla budżetu państwa, wynikające z inicjowania przez obywateli, którym udzielono profesjonalnych porad prawnych, mniejszej ilości postępowań sądowych i administracyjnych w niektórych kategoriach spraw. Zakłada się, że docelowo w ciągu roku liczba spraw, w których udzielona zostanie pomoc prawna, może sięgnąć około 300 tysięcy - napisało biuro prasowe MS, w swoim oświadczeniu.

Łączne skutki finansowe regulacji dla budżetu państwa związane z utworzeniem i funkcjonowaniem Krajowej Rady Pomocy Prawnej, Biura Krajowej Rady Pomocy Prawnej oraz bezpośrednimi wydatkami na udzielanie pomocy prawnej na podstawie umów, ukształtują się na poziomie ok. 19 964 157 zł. Projekt został przekazany do zaopiniowania Rzecznikowi Praw Obywatelskich, Krajowej Radzie Sądownictwa, Sądowi Najwyższemu, Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu, Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, Naczelnej Radzie Adwokackiej, Krajowej Radzie Radców Prawnych, Krajowej Radzie Notarialnej, Krajowej Radzie Komorniczej oraz organizacjom pozarządowym działającym na rzecz dostępu obywateli do informacji i pomocy prawnej.

(Źródło: KW/MS)