Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego podjęło 8 maja br. uchwałę o przyjęciu informacji o działalności sądów administracyjnych w 2016 roku.
Mniejszy napływ skarg
- Do sądów administracyjnych wpłynęło w ubiegłym roku 70 tys. skarg na decyzje lub na bezczynność organów władzy. W porównaniu z 2015 r. wpływ zmniejszył się o 6 837 spraw - ogłosił prezes NSA Marek Zirk-Sadowski. - Nastąpiła poprawa sprawności orzeczniczej, gdyż sądy administracyjne załatwiły więcej spraw niż do nich wpłynęło, czyli nadrobiły zaległości - dodał. - Na okres następny jest mniej spraw do załatwienia, bo tylko 30 tys. czyli mniej niż w 2015 r. o 2 tys. 300 skarg.
Najwięcej skarg rozpatruje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. W ubiegłym roku wpłynęło tam 25 tys. skarg, co stanowi 32 proc. ogółu wpływu do wojewódzkich sądów administracyjnych.
Krótkie terminy
Sprawę załatwia się w 3 do 4 miesięcy, a w stolicy - do 5 miesięcy czeka na wyrok. Sądy uchyliły 19 proc. decyzji administracyjnych ( w 2015 r. było to 22 proc.). Najwięcej rozstrzygnięć dotyczyło spraw podatkowych (28 proc.). Dalej uplasowały się decyzje dotyczące budownictwa i nadzoru architektoniczno-budowlanego ( 22 proc.) oraz pomocy społecznej (20 proc.).
Uwzględniono tez 32 proc. skarg na bezczynność organów. Do Trybunału UE skierowano osiem pytań, głównie podatkowych.
Zachęta prezydenta
Minister Małgorzata Sadurska, szef Kancelarii Prezydenta odczytała list do uczestników zgromadzenia od głowy państwa. Prezydent Andrzej Duda pogratulował sędziom znakomitego przygotowania zawodowego i sprawności orzeczniczej. Nawiązał do projektu referendum konstytucyjnego. Zachęcał sędziów do udziału w ogólnopolskiej dyskusji nad kierunkami zmian w ustawie zasadniczej.
Czytaj także: Prezydent zachęca sędziów w udziału w debacie ws konstytucji>
Okres próby dla sędziów
- Niezawisłość i niezależność sędziowska może być zniszczona przez kolejne projekty ustaw dotyczące zmian zasad przechodzenia w stan spoczynku - ostrzegała I prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Gersdorf. - Obecnie poddawana próbie jest zasada trójpodziału władz po rozmontowaniu Trybunału Konstytucyjnego, który w praktyce nie działa - dodała.
I prezes SN podkreśliła, że kryzys w sądownictwie spowodowany jest także odmową przyjęcia ślubowania od kandydatów na sędziów TK przez prezydenta. Wyjaśniła, ze na konfliktach i podziałach nie można budować państwa prawa. A spór między Sądem Najwyższym a NSA w sprawie dostępu do informacji publicznej przestał istnieć, gdyż został rozstrzygnięty przez orzecznictwo.
Sędzia Krzysztof Wojtaszek wiceprzewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa podziękował za współpracę z Naczelnym Sądem Administracyjnym. Stwierdził, że sprawność postępowania przed sądami administracyjnymi jest skutkiem doskonałego przygotowania kandydatów, często z tytułami naukowymi.
Zasługi sądów administracyjnych
Zastępca Rzecznika praw Obywatelskich dr Stanisław Trociuk przypomniał o nie wykonanych wyrokach Trybunału Konstytucyjnego dotyczących nieważności decyzji z powodu upływu czasu ( wyrok z 12 maja 2015 r. oraz świadczeń dla rodziców dzieci niepełnosprawnych po ukończeniu przez nie 18 roku życia. Dzięki sądom administracyjnym ukształtowała się jednolita linia interpretacyjna.
- Żyjemy w czasach, gdy model sądownictwa poddawany jest destrukcyjnym działaniom powiedział dr. Trociuk. Powstały kontrowersje wokół składu Trybunału Konstytucyjnego, co uniemożliwia Trybunałowi kontrolę organów państwowych - dodał.
Porażka państwa prawa
Wiceprezes TK prof. Stanisław Biernat, który nazwał siebie sędzią nie praktykującym występował we własnym imieniu. Powiedział, że sytuacja w sądownictwie nie zmieni się dopóki władza sądownicza będzie traktowana jako łup polityczny. NSA wielokrotnie w indywidualnych sprawach stosował wprost konstytucję, orzekł także w uchwale, że wyroki Trybunału Konstytucyjnego są ostateczne. Rozproszona kontrola konstytucyjności przepisów prawa staje się obecnie koniecznością z uwagi na paraliż TK. - Kontrola konstytucyjności przepisów przez sądy jest - moim zdaniem porażką państwa prawa - zaznaczył prof. Biernat.