Wojewoda: Najpierw program, potem stypendia

Rada gminy powinna przyjąć program wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży zanim uchwali regulamin udzielania stypendium. W przeciwnym wypadku dochodzi do naruszenia procedury. Takie rozstrzygnięcie wydał wojewoda podkarpacki.

Rada Gminy Korczyna, podjęła uchwałę którą określiła regulamin udzielania stypendiów za wyniki w nauce i szczególne osiągnięcia dla uczniów z terenu gminy Korczyna. Jako podstawę prawną wskazała art. 90t ust 1 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty.

Wojewoda podkarpacki stwierdził nieważność uchwały, uzasadniając, że została podjęta bez zachowania odpowiedniej procedury, czyli bez uprzedniego przyjęcia programu wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzież.
 

Trzeba bezwzględnie zachować procedurę

Organ nadzoru wskazał, że dla prawidłowego unormowania wskazanej materii należy uwzględnić przede wszystkim postanowienia przepisów szczególnych, zawartych w art. 90t ust. 4 ustawy o systemie oświaty. Przepis ten normuje, że w przypadku przyjęcia regionalnego lub lokalnego programu wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży (wskazanego w ust. 1 powołanego przepisu), organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży, formy i zakres tej pomocy, w tym stypendia dla uzdolnionych uczniów oraz tryb postępowania w tych sprawach, uwzględniając w szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a także osoby lub grupy osób uprawnione do pomocy oraz potrzeby edukacyjne na danym obszarze.

Wojewoda podkreślił, że regulacje dotyczące stypendiów dla uczniów nie mogą więc zostać określone w oderwaniu od procedury przewidzianej w art. 90t ust. 4 ustawy. Na podstawie wskazanego przepisu rada gminy powinna zatem w pierwszej kolejności przyjąć program wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży, o którym mowa w art. 90t ust. 1 ustawy.

Dopiero następnie, w celu realizacji jego postanowień, określić szczegółowe warunki, na jakich udzielana jest pomoc, formy i zakres tej pomocy oraz tryb postępowania w tych sprawach. Tymczasem kwestionowaną uchwałę podjęto z całkowitym pominięciem wymogów tej regulacji. 
 

Program nie może wykluczać mieszkańców gminy

Organ nadzoru wytknął ponadto, że skoro w przypadku gminy Korczyna program dotyczy jedynie jej mieszkańców, to regulamin przyznawania i wypłacania przyznanego na jego podstawie stypendium, również musi się odnosić jedynie do mieszkańców tej gminy, co podkreślił WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 5 lipca 2017 r., II SA/Rz. 594/17.

Tymczasem regulamin z jednej strony wyklucza swoich mieszkańców uczących się w innych szkołach, niż podstawowa i gimnazjum nieprowadzonych przez gminę Korczyna, z drugiej przyznaje możliwości przyznania stypendium uczniom nie zamieszkałym na terenie gminy, uczęszczającym do szkół prowadzonych przez gminę.

Takie postanowienia naruszają art. 90t ust. 1 w zw. z art. 4 ustawy o systemie oświaty, bowiem swoim zasięgiem wykraczają poza program lokalny obejmując mieszkańców także innych gmin, z drugiej zaś wbrew brzmieniu art. 16 ust. 1 Konstytucji RP oraz ustawy o samorządzie gminnym wykluczają część mieszkańców wspólnoty samorządowej.

Rozstrzygnięcie nadzorcze nr P-II.4131.2.160.2018 z dn. 17 lipca 2018 r.