W szkole będącej jednostką budżetową gminy działa od lat międzyzakładowa kasa zapomogowo-pożyczkowa. Osoba prowadząca rachunkowość kasy zapomogowo-pożyczkowej nie jest pracownikiem szkoły. Do kasy zapomogowo-pożyczkowej należą pracownicy wszystkich jednostek budżetowych gminy a także w ostatnim czasie inne osoby postronne, nie związane z jednostkami budżetowymi gminy. Dyrektor szkoły, przy której działa kasa zapewnia obsługę techniczną a także pokrywa koszty wynagrodzenia osoby prowadzącej rachunkowość.
Czy istnieje możliwość ponoszenia wydatków z budżetu szkoły na funkcjonowanie działającej kasy zapomogowo-pożyczkowej?
Czy dyrektor szkoły, przy której działa kasa zapomogowo-pożyczkowa ma możliwości prawne zakończenia działalności kasy i zaprzestania finansowania wydatków z tym związanych?
Jaki jest tryb postępowania w celu zakończenia działalności kasy zapomogowo-pożyczkowej - na te pytania odpowiada ekspert Vademecum Głównego Księgowego Oświata.
Dyrektor ma obowiązek zapewnić obsługę księgową, kasową i prawną.
Pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe działają w oparciu o zapis art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 167), zgodnie z którym, w zakładach pracy mogą być tworzone pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe, których członkami mogą być pracownicy, emeryci i renciści bez względu na przynależność związkową. Nadzór społeczny nad tymi kasami sprawują związki zawodowe. Członkami kasy mogą być pracownicy, emeryci i renciści, z tym, że jeżeli przynależność do kasy deklaruje mniej niż 10 pracowników, może być utworzona międzyzakładowa kasa zapomogowo-pożyczkowa. Członkami tej kasy powinni być pracownicy zakładów pracy objętych działalnością kasy, emeryci i renciści. Nie powinni być członkami osoby z zewnątrz.
Elektroniczna pomoc w zarządzaniu szkołą już w sprzedaży>>
Szczegółowe zasady organizowania kas określają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1992 r. w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy (Dz. U. Nr 100, poz. 502 z późn. zm.).
Z zapisu § 4 powołanego rozporządzenia wynika, że zakład pracy świadczy pomoc pracowniczej kasie zapomogowo-pożyczkowej (PKZP) i spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK) w szczególności w zakresie:
1) zapewnienia pomieszczeń biurowych i odpowiednio zabezpieczonego miejsca na przechowywanie pieniędzy,
2) transportu pieniędzy z banku,
3) prowadzenia księgowości, obsługi kasowej i prawnej,
4) dostarczania druków i formularzy,
5) dokonania na rzecz PKZP i SKOK potrąceń w listach płac, listach wypłat zasiłków chorobowych i zasiłków wychowawczych, wpisowego, wkładów miesięcznych i rat pożyczek,
6) przyjmowania wpłat wnoszonych przez emerytów i rencistów oraz osoby przebywające na urlopach wychowawczych,
7) odprowadzania wpłat na rachunek bankowy PKZP lub SKOK,
8) informowania przynajmniej raz w roku członków kas o stanie ich wkładów i zadłużeń.
Szczegółowe warunki świadczenia pomocy określa umowa zawarta między zakładem pracy a PKZP lub SKOK.
Woźna zapłaci VAT za szkolny obiad>>
Z uwagi na fakt, że opisane wyżej zasady odnoszą się również do międzyzakładowej PKZP lub SKOK, w przypadku opisanym w pytaniu, w kosztach utrzymania kasy, powinny partycypować wszystkie jednostki budżetowe objęte działaniem kasy. Innym przyjmowanym rozwiązaniem jest pokrywanie kosztów z tego tytułu przez organ prowadzący szkoły lub placówki (przez gminę lub powiat).
Dyrektor szkoły nie posiada kompetencji do zlikwidowania PKZP. O likwidacji decyduje walne zebranie członków PKZP, na warunkach wskazanych w w/w rozporządzeniu. W sytuacji występujących wątpliwości co do sposobu funkcjonowania PKZP, dyrektor szkoły powinien zwrócić się do odpowiednich władz statutowych związku.
