Czy na poziomie liceum ogólnokształcącego można tworzyć klasy terapeutyczne?
Według mojej opinii, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 11, poz. 114) w liceum ogólnokształcącym można tworzyć klasy terapeutyczne.
Zgodnie z art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) minister właściwy do spraw oświaty i wychowania został zobowiązany do określenia w drodze rozporządzenia zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach, które powinny tworzyć warunki dla zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, w szczególności wspomagać rozwój uczniów i efektywność uczenia się.
Na podstawie ww. przepisu zostało wydane rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 11, poz. 114), w którym znajdziemy, m.in. zapisy dotyczące tworzenia klas terapeutycznych.
W związku z tym, że ww. rozporządzenie w § 1 zobowiązuje publiczne przedszkola, szkoły, a także placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3, 3a, 5 i 7 ustawy o systemie oświaty do organizacji i udzielania uczniom, ich rodzicom oraz nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej na zasadach określonych w rozporządzeniu, według mojej opinii należy przyjąć, że również w liceum ogólnokształcącym można, m.in. tworzyć klasy terapeutyczne, gdyż rozporządzenie określa, że klas terapeutycznych nie organizuje się jedynie w szkołach specjalnych.
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega w szczególności na:
1) diagnozowaniu środowiska ucznia,
2) rozpoznawaniu potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia i umożliwianiu ich zaspokojenia,
3) rozpoznawaniu przyczyn trudności w nauce i niepowodzeń szkolnych,
4) wspieraniu ucznia z wybitnymi uzdolnieniami,
5) organizowaniu różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
6) podejmowaniu działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki, o których mowa w odrębnych przepisach, oraz wspieraniu nauczycieli w tym zakresie,
7) prowadzeniu edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wśród uczniów, nauczycieli i rodziców,
8) wspieraniu uczniów, metodami aktywnymi, w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielaniu informacji w tym zakresie,
9) wspieraniu nauczycieli w organizowaniu wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu,
10) wspieraniu nauczycieli i rodziców w działaniach wyrównujących szanse edukacyjne ucznia,
11) udzielaniu nauczycielom pomocy w dostosowaniu wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych przez nich programów nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom,
12) wspieraniu rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych,
13) umożliwianiu rozwijania umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli,
14) podejmowaniu działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych.
Korzystanie z pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest dobrowolne i nieodpłatne.
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole jest organizowana w szczególności w formie:
1) zajęć dydaktyczno-wyrównawczych,
2) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym,
3) klas wyrównawczych, z zastrzeżeniem ust. 3,
4) klas terapeutycznych, z zastrzeżeniem ust. 4,
5) zajęć psychoedukacyjnych dla uczniów,
6) zajęć psychoedukacyjnych dla rodziców,
7) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu,
8) porad dla uczniów,
9) porad, konsultacji i warsztatów dla rodziców i nauczycieli.
Należy jednak pamiętać, że klas wyrównawczych nie organizuje się w szkołach ponadgimnazjalnych (np. liceum ogólnokształcącym) i szkołach ponadpodstawowych oraz w szkołach specjalnych. Natomiast klas terapeutycznych nie organizuje się w szkołach specjalnych. Wyraźnie więc wynika, że klasy terapeutyczne w liceum ogólnokształcącym można organizować, gdyż w rozporządzeniu nie zostały one wyłączone, tak jak szkoły specjalne.
Klasy terapeutyczne organizuje się dla uczniów wykazujących jednorodne lub sprzężone zaburzenia, wymagających dostosowania organizacji i procesu nauczania do ich specyficznych potrzeb edukacyjnych oraz długotrwałej pomocy specjalistycznej. Nauczanie w klasach terapeutycznych prowadzone jest według obowiązujących w danych typach szkół programów nauczania, z dostosowaniem metod i form ich realizacji do indywidualnych psychofizycznych i edukacyjnych potrzeb uczniów. Zajęcia w klasach terapeutycznych prowadzą nauczyciele właściwych zajęć edukacyjnych. Liczba uczniów w klasie terapeutycznej wynosi od 10 do 15. Jednak w uzasadnionych przypadkach, za zgodą organu prowadzącego szkołę, w ramach posiadanych środków, liczba uczniów w klasie terapeutycznej może być niższa. Klasy terapeutyczne organizuje się z początkiem roku szkolnego. Objęcie ucznia nauką w klasie terapeutycznej wymaga zgody rodziców. Do klas terapeutycznych, za zgodą organu prowadzącego szkołę, w ramach posiadanych środków, mogą uczęszczać uczniowie innych szkół, z uwzględnieniem przepisów art. 17 ust. 2-3a ustawy o systemie oświaty. O objęciu ucznia nauką w klasie terapeutycznej decyduje dyrektor szkoły. Należy jednak pamiętać, że objęcie ucznia nauką w klasie terapeutycznej wymaga opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej. Nauka ucznia w klasie terapeutycznej trwa do czasu zlikwidowania opóźnień w uzyskaniu osiągnięć edukacyjnych wynikających z podstawy programowej dla danego etapu edukacyjnego lub złagodzenia bądź wyeliminowania zaburzeń stanowiących powód objęcia ucznia daną formą pomocy. O zakończeniu udzielania pomocy w tej formie decyduje dyrektor szkoły na wniosek wychowawcy klasy.
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole może być udzielana na wniosek:
1) ucznia,
2) rodziców,
3) nauczyciela, w szczególności nauczyciela uczącego ucznia i nauczyciela prowadzącego zajęcia specjalistyczne,
4) pedagoga,
5) psychologa,
6) logopedy,
7) doradcy zawodowego,
8) poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej.