To, że opiekę nad uczniami nieuczęszczającymi na rekolekcje sprawują nauczyciele, jest jasne, bowiem uczniowie ci pozostają w tym czasie w szkole, a co za tym idzie – ona nadal za nich odpowiada. Mówi o tym § 13 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31.12.2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 ze zm.), stosownie do którego niedopuszczalne jest prowadzenie jakichkolwiek zajęć bez nadzoru upoważnionej do tego osoby. Szkoła odpowiada zresztą za bezpieczeństwo w czasie całego pobytu ucznia na jej terenie, nie tylko podczas zajęć, bowiem § 14 przywołanego rozporządzenia stanowi, że przerwy w zajęciach uczniowie spędzają pod nadzorem nauczyciela.
Należy się jednak zastanowić nad kwestią w tej sprawie istotniejszą, czyli w jaki sposób sprawowana jest opieka nad uczniami uczęszczającymi na rekolekcje i kto odpowiada za ich bezpieczeństwo.
Zgodnie z § 10 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii pieczę nad uczniami w czasie rekolek-cji sprawują katecheci. Oznacza to, że w pomieszczeniach sakralnych za bezpieczeństwo odpowiadają wyłącznie oni, bowiem pozostali nauczyciele nie mają obowiązku uczestniczenia w obrzędach religijnych i ich ewentualny udział w rekolekcjach jest wyłącznie dobro-wolny. Nauczyciele mogą więc przebywać w pomieszczeniach, w których odbywają się rekolekcje, ale nie mają takiego obowiązku.
Czym innym jest jednak uczestniczenie w zajęciach rekolekcyjnych, a czym innym zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w trakcie przemieszczania się na miejsce odbywania tychże praktyk religijnych. Należy bowiem zauważyć, że zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 5a ustawy z 7.09.1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) dyrektor placówki oświatowej wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez tę placówkę.
Rekolekcje: szkoła musi zapewnić opiekę uczniom, którzy nie chodzą na religię>>
Zgodnie z kolei z § 2 rozporządzenia dotyczącego bezpieczeństwa i higieny w szkołach dyrektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu nie tylko w placówce, ale również na zajęciach organizowanych poza obiektami do niej należącymi. Dyrektor może więc wykorzystać posiadaną kadrę nauczycielską do zapewnienia bezpieczeństwa uczniom w drodze na miejsce rekolekcji oraz w drodze powrotnej. Jakkolwiek zatem nauczyciel nie odpowiada za bezpieczeństwo w czasie samych rekolekcji i nie musi w nich uczestniczyć, to jednak może być zobowiązany do opieki nad uczniami w pozostałym czasie. Czynności te wykonuje w ramach swojego 40-godzinnego tygodnia pracy.
Dlaczego nie można nałożyć na nauczyciela obowiązku opieki nad uczniami w czasie rekolekcji? Mogłoby bowiem dojść do konfliktu sumienia wynikającego z osobistych przekonań nauczycieli niebędących katechetami. Decydują oni sami, czy chcą uczestniczyć w rekolekcjach. Nie mają takiego obowiązku, nie można im więc narzucić w tym czasie opieki nad uczniami.
Zasady organizacji rekolekcji wielkopostnych w szkołach i placówkach oświatowych>>
Więcej na ten temat w "Dyrektorze Szkoły" nr 3/2015>>