Dyrektor Niepublicznego Przedszkola Społecznego Towarzystwa Oświatowego w Ciechanowie skreślił z listy wychowanków przedszkola syna państwa O.
Powodem było "nieprzestrzeganie ogólnych form funkcjonowania w grupie społecznej". O skreśleniu syna z listy wychowanków Niepublicznego Przedszkola STO matka została zawiadomiona przez wicedyrektora, kiedy zaprowadziła syna do placówki.
Kurator Oświaty w lipcu 2015 r., postanowił uchylić zaskarżoną decyzję w całości i umorzyć postępowanie organu pierwszej instancji.
Kontrola w przedszkolu
Matka dziecka została postawiona w bardzo trudnej sytuacji, ponieważ nie była przygotowana na to, że nie będzie mogła pozostawić syna w przedszkolu, a pracę zaczyna o 8.00 rano. Z jej oświadczenia wynikało też, że jest niezadowolona z powodu skreślenia jej dziecka z listy wychowanków.
Na skutek interwencji Kurator Oświaty przeprowadził w Niepublicznym Przedszkolu STO w kontrolę doraźną. W trakcie kontroli dokonano analizy dokumentacji m. in. pisma dyrektora Niepublicznego Przedszkola STO, którego adresatami byli rodzice dziecka
Kurator zasugerował dyrektorowi rozważenie możliwości wydania nowej decyzji zgodnie z art. 132 Kodeksu postępowania administracyjnego. Jednak dyrektor nie znalazł podstaw do wydania nowej decyzji.
Procedura skreślenia
Organ drugiej instancji rozpatrując odwołanie wskazał, że zgodnie z art. 39 ust. 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, dyrektor szkoły lub przedszkola może, w drodze decyzji, skreślić ucznia lub wychowanka z listy uczniów w przypadkach określonych w statucie szkoły lub placówki. Skreślenie następuje na podstawie uchwały rady pedagogicznej, po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego.
Uchwała rady pedagogicznej powinna zostać w związku z tym starannie uzasadniona i powinna wskazywać okoliczności i dowody, na których rada oparła się przy podejmowaniu uchwały. Związanie dyrektora uchwałą występuje tylko dlatego, że bez jej podjęcia wszczęcie postępowania administracyjnego nie jest możliwe, zaś w przypadku podjęcia uchwały wszczęcie postępowania jest obligatoryjne, ale już niekoniecznie pociąga za sobą wydanie decyzji o skreśleniu."
Skarga do WSA
Decyzja kuratora stała przedmiotem skargi Samodzielnego Koła Terenowego Społecznego Towarzystwa Oświatowego, którego organem jest dyrektor.
WSA skargę oddalił. W uzasadnieniu sąd stwierdził, że skarga do sądu administracyjnego przysługuje na ostateczną decyzję wydaną w sprawie skreślenia ucznia przedszkola niepublicznego z listy uczniów, ale tylko podmiotowi, który posiada interes prawny w sprawie.
Interes prawny w takim postępowaniu administracyjnym posiada jedynie uczeń, którego ze szkołą łączy stosunek administracyjnoprawny. Osoba prawna prowadząca przedszkole niepubliczne takiego interesu prawnego nie posiada. Nie można go bowiem skutecznie wywieść ani z umowy cywilnej zawieranej pomiędzy dzieckiem uczęszczającym do Niepublicznego Przedszkola Społecznego reprezentowanym przez rodziców a dyrektorem niepublicznego przedszkola, ani z zapisów statutu przedszkola.
Skargę kasacyjną od tego wyroku wniosło Społeczne Towarzystwo Oświatowe.
NSA: dyrektor we własnej sprawie
Sąd II instancji oddalił 21 sierpnia br. skargę kasacyjną STO na decyzję mazowieckiego kuratora oświaty.
NSA przyjął ocenę sądu I instancji, że Społeczne Towarzystwo Oświatowe nie ma legitymacji prawnej do złożenia odwołania. Dlatego, że dyrektor przedszkola jest organem, który wydawał decyzję w pierwszej instancji.
Sędzia Jan Tarno, który był sprawozdawcą powołał się na dwie uchwały 7 sędziów NSA z 19 maja 2003 r. oraz 26 lutego 2016 r., zgodnie z którymi organ I instancji nie może odwoływać się do sądu od własnej decyzji. A tym bardziej występować w postepowaniu kasacyjnym. W omawianym przypadku dyrektor był tym organem.
Sygnatura akt I OSK 2309/16, wyrok z 21 sierpnia 2018 r.