Jakie zajęcia mogą być realizowane w ramach art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela – dalej KN?
Czy te zajęcia są w wymiarze 2 godzin dla każdego nauczyciela czy należy je liczyć proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia?
Odpowiedź
Nowelizacja art. 42 KN będzie polegała na wykreśleniu obowiązku realizacji podlegających ewidencji tzw. godzin karcianych.
Oznaczać to będzie powrót do regulacji obowiązującej przed dniem 1 września 2009 r. (czyli stanu prawnego sprzed wprowadzenia tzw. godzin karcianych). Jeżeli więc nowelizacja w obecnym brzmieniu zostanie wprowadzona do porządku prawnego, to wbrew obiegowym opiniom nie powstanie nowa dyspozycja normatywna, a jedynie zostanie przywrócona ta, która obowiązywała przed dniem 1 września 2009 r.
Należy zwrócić uwagę, że regulacja normatywna dotycząca tzw. godzin karcianych – w art. 42 ust. 2 pkt 2 KN poprzedzona była zapisem: "(...) W ramach czasu pracy (...) oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować (...) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów (...)". W ten sam sposób art. 42 ust. 2 pkt 2 KN brzmiał przed dniem 1 września 2009 r.
W związku z powyższym zasady przydzielania i realizacji innych zajęć i czynności wynikających ze statutu szkoły pozostaną takie same, jak były przed dniem 1 września 2009 r., ale również jakie były i później - w wymiarze przekraczającym wskazania w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a-b KN. Obowiązek realizacji tzw. godzin karcianych nie wyczerpywał bowiem obowiązku realizacji innych zajęć i czynności wynikających ze statutu szkoły. Ten obowiązek nadal występował, tyle że zależał on od kwestii wystąpienia potrzeby realizacji i nie podlegał obowiązkowi ewidencjonowania.
W związku z tym dyrektor szkoły, tak jak poprzednio, będzie miał możliwość przydzielania nauczycielowi realizacji innych zajęć i czynności wynikających ze statutu szkoły.
Ekspertka: likwidacja godzin karcianych niewiele zmieni>>
Należy jednak pamiętać, że kompetencja dyrektora szkoły związana z możliwością wydawania poleceń służbowych w tym zakresie nie może być dowolna co do przedmiotu (tj. rodzaju zajęć i czynności). Polecenie służbowe musi się mieścić w katalogu zasad dotyczących organizacji zajęć dodatkowych określonych w statucie szkoły - np. § 2 ust. 1 pkt 7 załącznika nr 2 w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
Odnośnie kwestii ewidencji zajęć dodatkowych po likwidacji tzw. godzin karcianych, podnieść należy, że tak jak przed dniem 1 września 2009 r., takiego obowiązku ustawa nie przewiduje (przynajmniej na tym etapie prac parlamentarnych). W związku z tym realizacja innych zajęć i czynności wynikających ze statutu szkoły nie podlega ewidencji. Z tego względu konsekwentnie założyć trzeba, że na gruncie pragmatyki nauczycielskiej ustawodawca nie zakłada ścisłego tygodniowego wymiaru innych zajęć i czynności wynikających ze statutu szkoły, co prowadzi do wniosku, że nie ma też obowiązku realizacji ściśle określonej ilości tychże godzin po stronie nauczyciela.
Natomiast w regulaminie pracy szkoły można wprowadzić obowiązek zasad przydzielania i ewidencjonowania wykonania innych zajęć i czynności wynikających ze statutu szkoły. Wówczas taka ewidencja będzie prowadzona na potrzeby wewnątrzzakładowego porządku pracy
