W jaki sposób należy zatrudnić nauczycieli do opieki nad uczniami podczas zimowych ferii? Wielu nauczycieli szkoły, którą kieruję, bardzo chętnie opiekowałoby się dziećmi podczas ferii nawet za darmo. Niestety, środków finansowych przeznaczonych, np. przez gminę, na organizowanie zajęć dla uczniów podczas ferii nie wolno przeznaczać na płace dla nauczycieli, a nauczycielom nie wolno świadczyć pracy bezpłatnie podczas swojego urlopu, jakim są zimowe ferie. Jeśli się dobrze orientuję, dopuszczenie przeze mnie nauczycieli (nawet jeśli tego bardzo chcą) do pracy z dziećmi podczas urlopu jest niezgodne z przepisami. Jak można zaradzić temu problemowi? Czy można z nauczycielami podpisać umowę o wolontariat? Zbliżają się ferie. Dodatkowe środki finansowe na bilety do kina dla dzieci, na nagrody, na poczęstunek, na pomoce do zajęć są.
Odpowiedź
1. Rozwiązaniem problemu jest nawiązanie umowy o pracę na zasadach ogólnych (tj. na zasadach określonych w ustawie Kodeks pracy), na stanowisku nienauczycielskim. Zasadą prawa pracy jest bowiem, że z tym samym pracodawcą, w zakresie wykonywania pracy tego samego rodzaju, pracownik może pozostawać tylko w jednym stosunku pracy, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 1997 r. (wyrok SN z dnia 13 marca 1997 r. I PKN 43/97, OSNP 1997, nr 24, poz. 494, OSP 1998, nr 2, poz. 47).
Wyjątkiem od ogólnej zasady opisanej powyżej jest dopuszczenie możliwości zawierania odrębnych umów o pracę między tymi samymi podmiotami (istnienia między nimi więcej niż jednego stosunku pracy), jeżeli ich przedmiotem ma być praca innego rodzaju niż wcześniej umówiona.
Nauczyciel dorobi na prowadzeniu zajęć w ferie. Nawet jeśli jest na urlopie>>
2. Odnośnie wolontariatu, to zgodnie z treścią art. 42 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1118 z późn. zm.) – dalej u.d.p.p.w., wolontariusze mogą wykonywać świadczenia m.in. na rzecz jednostek organizacyjnych podległych organom administracji publicznej lub nadzorowanych przez te organy, z wyłączeniem prowadzonej przez te jednostki działalności gospodarczej.
Organami administracji publicznej są m.in. organy jednostek samorządu terytorialnego (podobnie: art. 5 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego). Jednostkami organizacyjnymi organów samorządu terytorialnego są szkoły, które na podstawie art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - dalej u.s.o., są jednostkami budżetowymi tychże organów.
Zajęcia finansowane przez UE będą płatne jak godziny ponadwymiarowe>>
Zatem wolontariat może być realizowany w szkołach, co zresztą znajduje potwierdzenie w samej ustawie (np. art. 39 ust. 1 pkt 8 u.s.o., art. 64 ust. 3 u.s.o., art. 71 ust. 2 i 3 u.s.o., art. 90t ust. 3 u.s.o., 90u ust. 1 i 2 u.s.o.).
Zgodnie z treścią art. 44 ust. 1 i 4 u.d.p.p.w. świadczenia wolontariuszy są wykonywane w zakresie, w sposób i w czasie określonych w porozumieniu. Jeżeli świadczenie wolontariusza wykonywane jest przez okres dłuższy niż 30 dni, istnieje ustawowy obowiązek sporządzenia porozumienia na piśmie. Porozumienie powinno zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania.
W związku z treścią art. 44 ust. 5 u.d.p.p.w. do porozumień zawieranych między korzystającym a wolontariuszem w zakresie nieuregulowanym niniejszą ustawą stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Zatem stosunek prawny łączący korzystającego z wolontariuszem nie jest stosunkiem pracy, tylko stosunkiem cywilnoprawnym, mimo że wykonywane przez wolontariusza świadczenie na rzecz korzystającego jest świadczeniem odpowiadającym świadczeniu pracy, a nie świadczeniem pracy lub usług. W konsekwencji wolontariat nie będzie wpływał na uprawnienia pracownicze ani na objęcie ubezpieczeniem społecznym z tytułu porozumienia o wykonywanie świadczeń na rzecz korzystającego.
Dokumentem potwierdzającym nawiązanie współpracy wolontarystycznej jest porozumienie, w którym należy określić co najmniej: zakres świadczenia, czas wykonywania, sposób wykonania oraz postanowienie o możliwości jego rozwiązania.
Nowe ramówki i zasady egzaminowania - w 2015 r. kolejne zmiany w prawie oświatowym>>
Więcej w serwisie Prawo Oświatowe/ABC>>