Szykują się zmiany w planowaniu urlopów

Państwowa Inspekcja Pracy chce zmian w kodeksie pracy (k.p.) dotyczących zasad udzielania urlopu na żądanie, którego pracownik nie wykorzystał w danym roku kalendarzowym. Chce również wprowadzenia przejrzystych reguł przesuwania urlopu.

PIP zgłosiła swoje uwagi podczas prac nad kształtem propozycji zmian w k.p., która ma uwzględniać wymagania konstytucyjne w regułach korzystania z urlopu wypoczynkowego.

Inspekcja zaproponowała zmianę w art. 168 i 167² k.p., czyli kwestii związanych z udzielaniem pracownikowi zaległego urlopu. Zgodnie z art. 168 k.p. urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym w planie urlopów należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Nie dotyczy to części urlopu udzielanego na żądanie. Natomiast zgodnie z art. 167² k.p. pracodawca ma obowiązek udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Na tle powyższych przepisów zrodziły się wątpliwości i rozbieżności interpretacyjne, które dotyczą przede wszystkim tego, czy pracodawca musi udzielić pracownikowi do 30 września 4 dni niewykorzystanego urlopu na żądanie. Ministerstwo Pracy twierdzi, że obowiązek udzielenia pracownikowi niewykorzystanego urlopu z poprzedniego roku nie dotyczy urlopu na żądanie, a tylko wypoczynkowego. Zgodnie z tym, jeśli np. pracownik ma 12 dni urlopu zaległego i nie korzystał z urlopu na żądanie, to pracodawca musi mu udzielić do 30 września 8 dni z tej puli.

PIP uważa, że tworzenie dwóch rodzajów zaległego urlopu wypoczynkowego nie ma uzasadnienia. Dlatego chce takiej nowelizacji k.p., która zmieni zasady udzielania zaległego urlopu w ten sposób, że pracodawca będzie zobligowany do przyznania całego zaległego urlopu do 30 września następnego roku.

Poza tym projekt noweli k.p. przewiduje zmiany w sposobie ustalania nowego terminu korzystania z urlopu wypoczynkowego, jeśli pierwotny termin, ustalony zgodnie z planem urlopów, będzie przesunięty z przyczyn leżących po stronie pracownika. Wówczas to nowy termin jego wykorzystania będzie ustalany przez pracodawcę w porozumieniu z pracownikiem. Jeśli do porozumienia nie dojdzie, może się zdarzyć, że pracownik nie dostanie urlopu. Do tych propozycji swoje uwagi zgłosili Pracodawcy RP. Organizacja uważa, że nowe zasady niepotrzebnie skomplikują temat. Według nich, nowy termin urlopu powinien być ustalany przez pracodawcę na zasadach ogólnych, uregulowanych w art. 163 k.p. Zgodnie z nim, ustala go pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia toku pracy.

Wówczas do konieczności uzgodnienia z pracownikiem nowego terminu urlopu (czyli uzyskania jego zgody) dochodziłoby tylko w wypadku określonym w art. 167 k.p., a zatem wtedy gdy pracodawca odwołał zatrudnionego z urlopu z przyczyn niemożliwych do przewidzenia wcześniej.