Trzy skargi przeciwko Polsce dotyczyły dobrze już znanych stanów faktycznych: w latach 2001-2002 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych umożliwiał skarżącym - rodzicom przewlekle chorych i wymagającej stałej opieki dzieci - przejście na tzw. emeryturę EWK, czyli uzyskanie świadczenia o charakterze wcześniejszej emerytury. Skarżący w związku z tym rezygnowali ze swego dotychczasowego zatrudnienia, a otrzymywana emerytura stawała się ich jedynym źródłem dochodu. Po roku lub dwóch ZUS uchylał swoją decyzję o przyznaniu emerytury EWK z natychmiastowym skutkiem zaprzestania wypłaty świadczenia. Skarżący zostawali pozbawiani w ten sposób środków do życia i przechodzili na utrzymanie rodziny.
Trybunał i tym razem stwierdził, iż taki stan rzeczy to naruszenie prawa do poszanowania własności, chronionego w art. 1 protokołu nr 1 do Konwencji o prawach człowieka. Omawiane orzeczenia to kolejne wyroki w długiej serii spraw, w których Trybunał zawsze opiera się na tych samych argumentach: zasada dobrych rządów (ang. good governance) wymaga, by organy państwowe - także ZUS! - względem obywatela postępowały zawsze zgodnie z zasadą fair play. Błędy popełniane przez organy administracji państwowej są oczywiście nieuniknione, ale trzeba naprawiać je bezzwłocznie i z uwzględnieniem powstałych konsekwencji. W omawianych sprawach skarżącym przyznawano świadczenie pieniężne, a kiedy ci rezygnowali z pracy i reorganizowali swoje życie (w słusznym przecież celu - opieki nad dzieckiem), państwo bez ostrzeżenia i z natychmiastowym skutkiem świadczenie to odbierało. Natychmiastowość wstrzymania wypłaty świadczenia stoi w poważnym kontraście z okresem około 2 lat, których Zakład Ubezpieczeń Społecznych najczęściej potrzebował, żeby ponownie zweryfikować dokumentację skarżących i odkryć swój błąd. Z kolei procedura odwoławcza trwała znowu latami, a skarżący przez ten czas pozostawali bez środków do życia. Świadczenia z zabezpieczenia społecznego to "mienie" dla potrzeb ochrony z art. 1 protokołu nr 1, a wskazana ingerencja w prawo do poszanowania tego mienia jest regularnie uznawana przez Trybunał - w toku rozpatrywania bliźniaczo podobnych skarg przeciwko Polsce - za nieproporcjonalną i sprzeczną z Konwencją.
Tak wynika z wyroków Trybunału z 11 lutego 2014 r. w sprawie nr 43129/04, Burczy przeciwko Polsce, w sprawie nr 6210/05, Hajduk przeciwko Polsce oraz w sprawie nr 21796/05, Czyż przeciwko Polsce.
Strasburg: polskie emerytury EWK ponownie przed Trybunałem
Europejski Trybunał Praw Człowieka w trzech wyrokach przeciwko Polsce z 11 lutego br. po raz kolejny orzekł, że przyznanie, a następnie odebranie przez ZUS tzw. emerytury EWK stanowiło naruszenie prawa do poszanowania własności.