Sąd Okręgowy w Katowicach, rozpoznając powództwo pracownika o odszkodowanie przeciwko pracodawcy - spółce komandytowej, powziął wątpliwość. Dotyczyła ona zakazu wypowiedzenia pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Chodzi o sytuację, gdy umowa jest zawarta na czas określony.

Sprawa wyglądała następująco: Powód był zatrudniony w pozwanej spółce od 16 maja 2022 r. do 30 kwietnia 2023 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umów o pracę na czas określony. Ostatnia umowa została zawarta do 15 listopada 2023 r. Jednak pismem z 31 marca 2023 r. pracodawca wypowiedział powodowi umowę o pracę z miesięcznym okresem wypowiedzenia. Upłynął on 30 kwietnia 2023 r. Jako przyczynę wypowiedzenia terminowej umowy podał zmniejszenie liczby zamówień.

Czytaj w LEX: Ochrona przedemerytalna - jak ustalić zakres ochrony >

Na koniec powodowi wydano świadectwo pracy. Warto podkreślić, że powód urodził się w 1961 r. W czerwcu skończył 65 lat.

Sąd I instancji uwzględnił powództwo pracownika, powołując się na orzeczenie Sądu Najwyższego (sygn. II PK 50/14). SN wyraził pogląd, w myśl którego pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony podlega ochronie przedemerytalnej, nawet jeśli zawarta umowa wygasa przed osiągnięciem przez niego wieku emerytalnego.

Wobec tego sąd I instancji przyjął, że powód był chroniony na podstawie art. 39 kodeksu pracy, nawet jeśli zawarta umowa wygasa przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Przepis ten zakazuje wypowiadania umowy pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

WZORY DOKUMENTÓW w LEX:

 

Apelacja pozwanej spółki

Apelację od tego orzeczenia wniosła pozwana spółka, zarzucając Sądowi Rejonowemu błędną wykładnię art. 39 k.p.

Spółka twierdziła, że zakaz wcześniejszego wypowiadania umowy o pracę nie dotyczy umowy zawartej na czas określony, która uległaby rozwiązaniu z upływem okresu jej trwania przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego.

Dwa możliwe stanowiska

Sąd Okręgowy w Katowicach wskazał, że Sąd Najwyższy nie prezentuje jednolitego stanowiska w tej kwestii. Sąd II instancji stwierdził, że w sprawie interpretacji art. 39 k.p. możliwe są dwa rozwiązania:

  1. pracownikowi przysługuje co najmniej odszkodowanie za naruszenie przepisów, dotyczących wypowiadania umów o pracę na podstawie art. 45 par. 1 k.p.
  2. ta kategoria pracowników jest wyłączona z zakresu ochrony przedemerytalnej i wypowiedzenie nie narusza art. 39 k.p.

Sąd Okręgowy wskazał przy tym, że stanowisko SN nie było jednolite. A w wyroku z 27 lipca 2011 r. Izba Pracy SN powróciła do stanowiska, że ochrona zatrudnienia z art. 39 kodeksu pracy ma charakter podmiotowy, którego zasadnicza kauzalność wynika z osiągnięcia określonego wieku przedemerytalnego. Sąd Najwyższy w dalszym orzecznictwie odstąpił zatem od wykładni art. 39 kodeksu pracy zaprezentowanej w wyroku z 27 lipca 2011 r. (II PK 20/11).

Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN, sygn. akt III PZP 4/23

 

Małgorzata Gersdorf, Wojciech Ostaszewski

Sprawdź