SO: członkostwo w radzie nadzorczej nie pozbawia zasiłku chorobowego

Zasiadanie w radzie nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i pobieranie z tego tytułu pieniędzy nie jest tytułem do ubezpieczeń społecznych. Tak orzekł sąd okręgowy w Ostrołęce w wyroku z 9 grudnia 2013 r. (sygn. akt III Ua 6/13) w sprawie ubezpieczonego, który nie chciał się pogodzić z decyzją ZUS o odmowie przyznania zasiłku chorobowego za czas choroby, podczas której wykonywał obowiązki członka w radzie nadzorczej i pobierał za to wynagrodzenie.

Sytuacja zawodowa ubezpieczonego była taka, że oprócz etatu miał jeszcze dodatkowe źródło dochodu: zasiadał w organie nadzorczym w spółce z o. o. Z końcem kwietnia 2011 r. zakończył pracę na etacie. Ale zanim to się stało, od połowy kwietnia przebywał na zasiłku chorobowym, a po ustaniu zatrudnienia poszedł na kolejne zwolnienia lekarskie. W sumie było ich pięć z rzędu, aż do połowy sierpnia 2011 r.

ZUS odmówił przyznania prawa do zasiłku chorobowego za wszystkie okresy zwolnienia, bo dopatrzył się, że ubezpieczony mimo choroby pod koniec kwietnia 2011 r. wziął udział w posiedzeniu rady nadzorczej, a w radzie zasiada na mocy umowy i dostaje za to „świadczenie pieniężne” w wysokości 120 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Tym samym ZUS uznał, że ubezpieczonemu nie należy się zasiłek za pierwsze zwolnienie z powodu wykonywania pracy podczas zwolnienia lekarskiego. A za zwolnienia po ustaniu zatrudnienia z tego powodu, że jest członkiem rady nadzorczej i pobiera z tego tytułu wynagrodzenie. Jako podstawę decyzji odmownych ZUS wskazał art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Ubezpieczony odwołał się od tych decyzji do sądu.  Podkreślał, że ze spółką nie łączył go ani stosunek pracy, umowa zlecenia, ani inna umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy kodeksu cywilnego. Argumentował, że nie pobiera z tego tytułu wynagrodzenia, a miesięczne „świadczenie pieniężne”, od którego potrącana jest tylko składka zdrowotna.  Natomiast jednorazowe uczestnictwo w posiedzeniu rady nadzorczej nie jest wykonywaniem pracy zarobkowej w czasie orzeczonej niezdolności do pracy zarobkowej, bo jednorazowa obecność na posiedzeniu rady nadzorczej w godzinach popołudniowych nie jest pracą.  Ponadto, jego zdaniem, bycie członkiem rady nadzorczej spółki prawa handlowego nie wiąże się ze stosunkiem pracy bądź inną umową, która obliguje do płacenia składek na ubezpieczenie społeczne.

Sąd zgodził się z argumentami i zmienił decyzje ZUS przyznając ubezpieczonemu prawo do zasiłku chorobowego  za cztery zwolnienia lekarskie -  za okres po ustaniu zatrudnienia. Stwierdził, że do tych sytuacji należy zastosować art. 13 ustawy zasiłkowej, który wskazuje jakie okoliczności po ustaniu zatrudnienia pozbawiają chorego ubezpieczonego prawa do zasiłku. Nie znalazł wśród nich takiej, która pasuje do zasiadania w radzie nadzorczej. Sąd nie zmienił  tylko decyzji ZUS odmawiającej prawa do zasiłku ze względu na uczestnictwo w posiedzeniu rady nadzorczej, gdyż uznał że w tym wypadku zaszła przesłanka negatywna do przyznania prawa do świadczenia.

ZUS złożył apelację, ale sąd II instancji ją oddalił.

Sąd okręgowy w pełni podzielił stanowisko sądu rejonowego. Uznał, że prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia nie przysługuje tylko w okolicznościach wskazanych w art. 13 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Żadną z nich nie jest zasiadanie w radzie nadzorczej i dlatego zasiłek przysługuje. Świadczenie z ubezpieczenia chorobowego nie należy się tylko za pierwsze zwolnienie, kiedy ubezpieczony uczestniczył w posiedzeniu organu.