Zmiana uchwalona w czwartek przez Sejm realizuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który orzekł w 2015 roku, że ograniczenie udziału w związkach zawodowych do pracowników zatrudnionych na etacie jest niekonstytucyjne. Od wielu lat postulowali o nią związkowcy.

Nowelizacja przyznaje prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych wszystkim osobom wykonującym pracę zarobkową, a także osobom skierowanym do tych pracodawców w celu odbycia służby zastępczej. Co więcej, prawo wstępowania do związków zawodowych przyznano również wolontariuszom, stażystom i innym osobom, które świadczą osobiście pracę bez wynagrodzenia - w przypadkach i na warunkach określonych statutami związków.

- Z jednej strony zmiana jest słuszna, gdyż umożliwia prawo koalicji szerszej rzeszy zatrudnionych, to jest nie tylko pracownikom. W tym zakresie dostosowuje polskie prawo do wymogów prawa międzynarodowego - mówi radca prawny Sławomir Paruch, partner w Kancelarii Raczkowski Paruch. Dodaje jednak, że zmiana pogłębia chaos pojęciowy na gruncie prawa pracy, gdyż zaciera różnice między pracownikiem a innymi kategoriami zatrudnionych. Ustawodawca coraz częściej przekracza tą ważną granicę - dodaje radca prawny i jako przykład podaje wprowadzenie stawek minimalnych dla umów zleceń. - Takie postępowanie będzie miało daleko idące negatywne skutki i doprowadzi do rozwodnienia statusu pracownika poprzez upodobnienie uprawnień osób zatrudnionych na umowy cywilnoprawne. Ta erozja prawa pracy prowadzi nieuchronnie do konieczności reformy całego systemu prawa zatrudnienia w Polsce - mówi mecenas Paruch.

W konsekwencji rozszerzenia prawa koalicji związkowej na nowe podmioty, zmienią się również przepisy ustawy, w których dotychczas była mowa wyłącznie o pracownikach w rozumieniu art. 2 Kodeksu pracy, np. niektóre przepisy dotyczące uprawnień zakładowej organizacji związkowej, reprezentowania praw i interesów zbiorowych przez organizacje związkowe czy przepisy dotyczące prawa prowadzenia rokowań zbiorowych oraz zawierania układów zbiorowych pracy.

Ustawa trafi teraz do prac w Senacie, a nowe przepisy mają zacząć obowiązywać w ciągu 6 miesięcy od opublikowania noweli w Dzienniku Ustaw, prawdopodobnie na początku 2019 roku.

 [-OFERTA_HTML-]