Spór wszczęła pracownica urzędu skarbowego w Poznaniu, którą nie usatysfakcjonowała ocena dokonana przez pracodawcę. Zgodnie z ustawą o służbie cywilnej, odwołała się do sądu pracy. Pozew złożyła do sądu okręgowego, bo uznała że ten będzie właściwy ze względu na fakt, iż ocena ma charakter niemajątkowy. A zgodnie z art. 17 KPC właściwym dla takich roszczeń jest sąd okręgowy. Artykuł 83 ust. 5 ustawy o służbie cywilnej stanowi natomiast, że odwołania od ocen okresowych kieruje się do sądu pracy. Jest to określenie nieścisłe i niekompatybilne z ustawą o ustroju sądów powszechnych, bo od 28 marca 2012 r. ustawa ta nie wymienia takiego sądu. Obecnie zamiast sądów pracy działają wydziały pracy w sądach rejonowych i okręgowych.
Zobacz także: Ocena okresowa pracowników - dlaczego nie lubimy być oceniani i sami oceniać?
Jednak sąd okręgowy przekazał sprawę do sądu rejonowego, co pracownica zaskarżyła. Argumentowała, że nierzetelna ocena jej pracy przez pracodawcę naruszyła jej dobra osobiste i ma to dla niej wymiar prestiżowy, niemajątkowy.
Ze względu na niejednolite orzecznictwo w tej materii sąd odwoławczy skierował pytanie prawne do Sądu Najwyższego. Uzasadniał, że sądy różnie przyjmowały: że właściwy do rozpatrzenia takiej sprawy może być zarówno sąd rejonowy, jak i okręgowy. Zgodnie zaś z art. 379 pkt 6 KPC rozpatrzenie przez sąd rejonowy sprawy należącej do właściwości sądu okręgowego skutkuje nieważnością postępowania. Gdy jest odwrotnie – takiego skutku już nie ma.
Zobacz także: Pracowniku masz problem? Idź do sądu pracy
A wszystko przez ów art. 83 ust. 5 ustawy o służbie cywilnej, który wspomina o sądzie pracy. Sąd miał też wątpliwości co do charakteru odwołania się od oceny okresowej: czy jest to roszczenie o charakterze majątkowym, czy niemajątkowym. Zgodnie bowiem z art. 16 KPC sądy rejonowe rozpoznają wszystkie sprawy z wyjątkiem tych, dla których właściwy jest sąd okręgowy. Natomiast zgodnie z art. 17 KPC sądy okręgowe rozpatrują m. in. sprawy o prawa niemajątkowe, m.in. o ochronę dóbr osobistych.
Sąd Najwyższy w uchwale z 18 listopada 2014 r. stwierdził, że do rozpoznania odwołania członka korpusu służby cywilnej wniesionego od oceny okresowej właściwy jest sąd rejonowy.
Zobacz także: Jak komunikować ocenę okresową pracownikom?
A to dlatego, że taka ocena ma charakter majątkowy, bo przekłada się na awans dobrze ocenianego pracownika. Lub też odwrotnie - utratę pracy w razie dwóch negatywnych ocen. Wykładania systemowa i funkcjonalna przemawia jednak za tym, by takie sprawy traktować analogicznie do spraw dotyczących kar porządkowych, świadectw pracy. Wówczas zgodnie z art. 461 § 1(1) KPC do ich rozpatrzenia właściwy będzie sąd rejonowy bez względu na wartość przedmiotu sporu.
sygnatura akt: II PZP 2/14
Omówienie orzecznictwa pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.