Jak powinien wyglądać rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia?

W grudniu 2008 r. wykonaliśmy pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowiskach operatorów sprzętu ciężkiego tj. natężenia hałasu i drgań mechanicznych. W wyniku pomiarów stwierdzono przekroczenie natężenia drgań mechanicznych na siedzisku w trzech koparko-ładowarkach typu CAT. Podobne badania przeprowadzono po regulacji siedzisk w lutym b.r. Wszystkie obecnie wykonane pomiary są poniżej NDN.

Jak powinien wyglądać w tym przypadku rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia?

Wyniki badań czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy mają decydujący wpływ na termin następnych badań oraz podjęcie stosownych środków mających na celu ochronę pracowników (np. regulacja siedzisk) natomiast rejestr służy jedynie do zapisywania i przechowywania przez 40 lat wyników tych badań, jego wzór określa załącznik nr 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 73, poz. 645 z późn. zm.) - dalej r.b.p.
Pracodawca jest obowiązany stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą, w szczególności:

• utrzymywać w stanie stałej sprawności urządzenia ograniczające lub eliminujące szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy oraz urządzenia służące do pomiarów tych czynników,
• przeprowadzać, na swój koszt, badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrować i przechowywać wyniki tych badań i pomiarów oraz udostępniać je pracownikom.

Jeśli w środowisku pracy występuje czynnik o działaniu rakotwórczym lub mutagennym badania i pomiary przeprowadza się:

• co najmniej raz na trzy miesiące - przy stwierdzeniu w ostatnio przeprowadzonym badaniu lub pomiarze stężenia czynnika rakotwórczego lub mutagennego powyżej 0,5 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia, dalej NDS,
• co najmniej raz na sześć miesięcy - przy stwierdzeniu w ostatnio przeprowadzonym badaniu lub pomiarze stężenia czynnika rakotwórczego lub mutagennego powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS,
• w każdym przypadku wprowadzenia zmiany w warunkach występowania tego czynnika.

Jeśli występuje inny niż ww. czynnik szkodliwy dla zdrowia np. hałas, wibracje badania i pomiary przeprowadza się:

• co najmniej raz w roku - przy stwierdzeniu w ostatnio przeprowadzonym badaniu lub pomiarze stężenia lub natężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,5 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia lub natężenia, dalej NDSN,
• co najmniej raz na dwa lata - przy stwierdzeniu w ostatnio przeprowadzonym badaniu lub pomiarze stężenia lub natężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDSN,
• w każdym przypadku wprowadzenia zmiany w warunkach występowania tego czynnika.

O wynikach badań i pomiarów czynników szkodliwych pracodawca jest obowiązany niezwłocznie poinformować pracowników oraz umieszczać aktualne wyniki tych badań lub pomiarów na odpowiednim stanowisku pracy.

Rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia

Zgodnie z § 9 r.b.p. na podstawie wyników badań i pomiarów pracodawca prowadzi na bieżąco rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy, zwany dalej "rejestrem", którego wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
Pracodawca wpisuje na bieżąco wyniki badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia do karty badań i pomiarów, zwanej dalej "kartą", której wzór określa załącznik nr 2 rozporządzenia.
W przypadku likwidacji zakładu pracy, pracodawca niezwłocznie przekazuje rejestr oraz kartę właściwemu miejscowo państwowemu inspektorowi sanitarnemu, a w odniesieniu do jednostek, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851 z późn. zm.), właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Wyniki badań i pomiarów, przechowuje się przez okres 3 lat, licząc od daty ostatniego wpisu.
Roman Majer