Pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy

Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp, albo gdy powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia.

Pracownik może zgodnie z art. 210 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. powstrzymać się od wykonywania pracy w przypadku, gdy warunki tej pracy nie odpowiadają wymaganiom przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy i tym samym stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy, przykładowo, ulewny deszcz podmyje podstawę rusztowania albo gdy pracownik zauważy, że zakotwienia rusztowania do muru są obluzowane. W razie podjęcia przez pracownika decyzji o powstrzymaniu się od pracy, ma on obowiązek ostrzec innych pracowników, a o sytuacji niezwłocznie poinformować przełożonego (mistrza lub kierownika budowy).
Prawo pracownika do powstrzymania się od pracy związane jest ze stwierdzeniem pojawienia się bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia. Ocena stopnia zagrożenia należy do pracownika. Powstrzymywanie się od wykonywania pracy w warunkach nieodpowiadających przepisom bhp nie stanowi naruszenia obowiązku świadczenia pracy tylko wtedy, gdy pracownik zawiadomił o tym niezwłocznie przełożonego. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa takiego zagrożenia, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

Zobacz także: Ergonomia stanowisk pracy w czynnościach kontrolnych pracownika służby bhp>>

Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp, albo gdy powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia. Za czas powstrzymywania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Są prace, do wykonywania których wymagana jest szczególna sprawność psychofizyczna. Pracownik wykonujący taką pracę ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego powstrzymać się od wykonywania pracy w sytuacji, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób. Pracownik powinien tak postąpić nie tylko w razie np. dolegliwości sercowych lub zawrotów głowy, ale także w sytuacji, gdy przyczyną jego niedyspozycji jest złe samopoczucie w wyniku nadużycia alkoholu. Za czas niewykonywania pracy z powodu złego samopoczucia psychofizycznego k.p. nie przewiduje zachowania prawa do wynagrodzenia.
Powyższe uprawnienia nie dotyczą pracowników, których zawodowym obowiązkiem jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia, np. ratowników, strażaków, a także personelu lekarsko-pielęgniarskiego. Ponadto, zgodnie z art. 209³ k.p. pracodawca jest obowiązany umożliwić pracownikom, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla ich zdrowia lub życia albo dla zdrowia lub życia innych osób, podjęcie działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa – nawet bez porozumienia z przełożonym – na miarę ich wiedzy i dostępnych środków technicznych. Pracownicy, którzy podjęli takie działania nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji tych działań, pod warunkiem że nie zaniedbali swoich obowiązków.

Zobacz także: Uciążliwe warunki pracy>>

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.