Pierwsza kontrola mikro, małych i średnich pracodawców przez PIP

Pierwsza kontrola PIP często jest doświadczeniem stresującym pracodawców. Brak właściwego przygotowania i wiedzy na temat uprawnień inspektorów, zakresu działania PIP oraz zasad kontroli powoduje liczne nieporozumienia na styku inspektor-podmiot kontrolowany. Jak przygotować się na wizytę inspektora pracy wyjaśnił Sebastian Kryczka w komentarzu Serwisu BHP.

Fragment publikacji Serwisu BHP.

Podmiot kontrolowany oraz jego przedstawiciel wyznaczony do reprezentowania na wypadek kontroli PIP mogą mieć wątpliwości co do sposobu oraz metodyki przeprowadzania kontroli (niezależnie od jej zasad wynikających z założeń programowych PIP na lata 2016–2018). Analizując same wspomniane założenia programowe, można w pierwszej kolejności dojść do wniosku, że pierwsza kontrola to nic innego jak kompleksowy instruktażowo-doradczy audyt prowadzony według bliżej nieokreślonej procedury, z dużą dozą uznaniowości czy wręcz dowolności po stronie inspektora pracy. Taki pogląd oczywiście nie jest właściwy. Pierwsza kontrola – niezależnie od jej charakteru – jest kontrolą, a to oznacza, że przebiega zgodnie ze ściśle określoną procedurą wynikającą z ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.
Podmiot niemający wcześniejszych doświadczeń w zakresie kontroli realizowanej przez PIP powinien w pierwszej kolejności wiedzieć, że inspektorzy PIP są uprawnieni do przeprowadzania bez uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz kontroli przestrzegania przepisów dotyczących legalności zatrudnienia .
Kontrolę inspektor przeprowadza po okazaniu legitymacji służbowej potwierdzającej jego tożsamość oraz uprawnienia. W przypadku gdy kontrolowany jest podmiot mający jednocześnie status przedsiębiorcy, kontrola przeprowadzana jest po okazaniu zarówno legitymacji, jak i upoważnienia.
Celem kontroli jest ustalenie stanu faktycznego oraz właściwe jego udokumentowanie i opisanie. Przepisy ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy nie regulują, czym jest stan faktyczny. Jest nim sytuacja w zakresie przestrzegania prawa pracy, w tym bhp, zastana przez inspektora podczas kontroli. Zasadą jest, że kontrola przeprowadzana jest przez inspektora pracy. W przypadku pierwszej kontroli może być to zespół inspektorów. Jednak nie można wykluczyć, że wraz z inspektorem pojawi się pracownik PIP niemający statusu i uprawnień inspektora pracy, ale posiadający niezbędną specjalistyczną wiedzę z punktu widzenia potrzeb kontroli (...).