W Polsce została ogłoszona dwuletnia, europejska kapania informacyjna na rzecz oceny ryzyka zawodowego przeznaczona w szczególności dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Kampania ta - pod hasłem: Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy – dobre dla Ciebie, dobre dla firmy - trwa Europie od 13 czerwca br., w Polsce zaś została oficjalnie otwarta 12 dni później z udziałem Głównej Inspektor Pracy Bożeny Borys-Szopy, Dyrektor CIOP-PIB prof. Danuty Koradeckiej, przedstawicielki Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy Jolanty Koski-Bieńki oraz Dyrektora Jerzego Kowalskiego z MPiPS.
Jak wynika z informacji przedstawionych podczas konferencji prasowej inaugurującej kampanię w Polsce, akcja informacyjna, a przede wszystkim działania praktyczne w przedsiębiorstwach, są palącą koniecznością, ponieważ dane statystyczne z ostatnich lat, dotyczące wypadków przy pracy, nie nastrajają optymistycznie. W ciągu ostatnich dwóch lat zanotowany został bezprecedensowy wzrost liczby wypadków przy pracy - w roku 2006 aż o 13,1%, w ubiegłym - o kolejne 3,9%.
Jaki będzie bilans bieżącego roku? Wszyscy pamiętamy niedawny wypadek spowodowany wybuchem metanu w kopalni BORYNIA, czy też wyciek 300 l chloru w wodociągach poznańskich. Dlaczego takie zdarzenia mają miejsce? Składa się na to wiele przyczyn. Jedną z podstawowych - oprócz błędnych zachowań ludzkich i awarii technicznych - jest brak przewidywania możliwości wystąpienia zdarzeń wypadkowych i nieprzeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego.
Ocena ryzyka dla wielu mikro- oraz małych i średnich przedsiębiorstw może wydawać się pewnym “utrudnieniem życia”, jednak korzyści wynikające z braku zdarzeń wypadkowych, w tym także korzyści finansowe, szybko zostają przez pracodawców zauważone. Ocena ryzyka zawodowego i wprowadzanie środków naprawczych leży więc w interesie wszystkich uczestników procesu pracy i każdy może wnieść do niej swój wkład - także pracownicy, którzy powinni w tym procesie uczestniczyć.
Przypomnijmy, co to jest ryzyko zawodowe. Otóż ryzyko zawodowe jest to prawdopodobieństwo doznania przez pracownika uszczerbku na zdrowiu, związanego z zagrożeniami, wraz z przewidywaniem, jak poważny może być ten uszczerbek.
Z kolei zagrożenie to czynnik, który może spowodować szkodę w odniesieniu do życia lub zdrowia człowieka. Czynnikiem tym mogą być np. substancje chemiczne, prąd elektryczny, czy różne skutki niewłaściwej organizacji pracy, ale także tak banalny czynnik, jak nieporządek na stanowisku pracy.
Ocenę ryzyka trzeba przeprowadzać dokładnie i systematycznie, analizując wszystkie aspekty procesu pracy, w celu ustalenia, co mogłoby spowodować uszkodzenie ciała lub uszczerbek na zdrowiu, czy dane zagrożenie można wyeliminować, a jeśli nie - to jakie można przedsięwziąć środki zapobiegawcze i ochronne w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia tego zagrożenia.
Taka systematyczna identyfikacja zagrożeń, ocena oraz kontrola ryzyka, a także działania prewencyjne i ograniczające występujące zagrożenia, stanowią podstawę systemu „zarządzania ryzykiem" w firmie.
Pracodawca ma prawny – wynikający z k.p. - oraz moralny obowiązek zapewnienia pracownikowi bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy. Ułatwić realizację obowiązku zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy powinna ocena ryzyka zawodowego, na którą powinny się składać następujące działania:
• identyfikacja zagrożeń w miejscu pracy;
• oszacowanie ryzyka związanego z tymi zagrożeniami;
• ustalenie, jakie środki zaradcze powinny zostać podjęte w celu zapewnienia pracownikom (i innym osobom przebywającym w firmie) bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, z uwzględnieniem przepisów prawa w tym zakresie;
• sprawdzenie, czy już zastosowane środki są odpowiednie do zagrożeń i spełniają swoje zadanie;
• określenie priorytetów działań, jeżeli ocena wykaże, iż niezbędne jest wprowadzenie dalszych środków prewencyjnych lub ograniczających;
• wykazanie, że wszystkie istotne czynniki zostały uwzględnione, oraz że dokonano wyczerpującej analizy możliwego ryzyka i zastosowania środków (organizacyjnych i technicznych) niezbędnych do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.
Jak wynika z informacji przedstawionych podczas konferencji prasowej inaugurującej kampanię w Polsce, akcja informacyjna, a przede wszystkim działania praktyczne w przedsiębiorstwach, są palącą koniecznością, ponieważ dane statystyczne z ostatnich lat, dotyczące wypadków przy pracy, nie nastrajają optymistycznie. W ciągu ostatnich dwóch lat zanotowany został bezprecedensowy wzrost liczby wypadków przy pracy - w roku 2006 aż o 13,1%, w ubiegłym - o kolejne 3,9%.
Jaki będzie bilans bieżącego roku? Wszyscy pamiętamy niedawny wypadek spowodowany wybuchem metanu w kopalni BORYNIA, czy też wyciek 300 l chloru w wodociągach poznańskich. Dlaczego takie zdarzenia mają miejsce? Składa się na to wiele przyczyn. Jedną z podstawowych - oprócz błędnych zachowań ludzkich i awarii technicznych - jest brak przewidywania możliwości wystąpienia zdarzeń wypadkowych i nieprzeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego.
Ocena ryzyka dla wielu mikro- oraz małych i średnich przedsiębiorstw może wydawać się pewnym “utrudnieniem życia”, jednak korzyści wynikające z braku zdarzeń wypadkowych, w tym także korzyści finansowe, szybko zostają przez pracodawców zauważone. Ocena ryzyka zawodowego i wprowadzanie środków naprawczych leży więc w interesie wszystkich uczestników procesu pracy i każdy może wnieść do niej swój wkład - także pracownicy, którzy powinni w tym procesie uczestniczyć.
Przypomnijmy, co to jest ryzyko zawodowe. Otóż ryzyko zawodowe jest to prawdopodobieństwo doznania przez pracownika uszczerbku na zdrowiu, związanego z zagrożeniami, wraz z przewidywaniem, jak poważny może być ten uszczerbek.
Z kolei zagrożenie to czynnik, który może spowodować szkodę w odniesieniu do życia lub zdrowia człowieka. Czynnikiem tym mogą być np. substancje chemiczne, prąd elektryczny, czy różne skutki niewłaściwej organizacji pracy, ale także tak banalny czynnik, jak nieporządek na stanowisku pracy.
Ocenę ryzyka trzeba przeprowadzać dokładnie i systematycznie, analizując wszystkie aspekty procesu pracy, w celu ustalenia, co mogłoby spowodować uszkodzenie ciała lub uszczerbek na zdrowiu, czy dane zagrożenie można wyeliminować, a jeśli nie - to jakie można przedsięwziąć środki zapobiegawcze i ochronne w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia tego zagrożenia.
Taka systematyczna identyfikacja zagrożeń, ocena oraz kontrola ryzyka, a także działania prewencyjne i ograniczające występujące zagrożenia, stanowią podstawę systemu „zarządzania ryzykiem" w firmie.
Pracodawca ma prawny – wynikający z k.p. - oraz moralny obowiązek zapewnienia pracownikowi bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy. Ułatwić realizację obowiązku zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy powinna ocena ryzyka zawodowego, na którą powinny się składać następujące działania:
• identyfikacja zagrożeń w miejscu pracy;
• oszacowanie ryzyka związanego z tymi zagrożeniami;
• ustalenie, jakie środki zaradcze powinny zostać podjęte w celu zapewnienia pracownikom (i innym osobom przebywającym w firmie) bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, z uwzględnieniem przepisów prawa w tym zakresie;
• sprawdzenie, czy już zastosowane środki są odpowiednie do zagrożeń i spełniają swoje zadanie;
• określenie priorytetów działań, jeżeli ocena wykaże, iż niezbędne jest wprowadzenie dalszych środków prewencyjnych lub ograniczających;
• wykazanie, że wszystkie istotne czynniki zostały uwzględnione, oraz że dokonano wyczerpującej analizy możliwego ryzyka i zastosowania środków (organizacyjnych i technicznych) niezbędnych do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.