Niestety, ale na co dzień coraz częściej spotykamy się z tego typu niepożądanymi praktykami. W naszym kraju powstały wyspecjalizowane portale, które oferują sprzedaż zwolnień lekarskich w popularnej opcji „dodaj do koszyka”.  Z naszych danych wynika, że w 2023 roku liczba zwolnień lekarskich ze wskazaniem „1-chory powinien leżeć” w roku 2023 wzrosła w stosunku do 2022 roku o 28,7 proc. Związane jest to z łatwością pozyskiwania zwolnień za sprawą teleporad. 

Mimo że konsultacje medyczne na odległość są w świetle przepisów pełnoprawną poradą lekarską, to w przypadku teleporad naturalne wydają się obiekcje, co do tego, czy faktycznie mamy w ogóle do czynienia z badaniem. Zwolnienie chorobowe jest bowiem następstwem badania, stwierdzenia niezdolności do pracy. Badanie składa się z dwóch elementów – wywiadu chorobowego oraz badania fizykalnego, składającego się z czynności takich jak, chociażby oglądanie, omacywanie, opukiwanie i osłuchiwanie. Jeśli tego nie ma, to zasadne wydają się dywagacje na temat tego, czy z formalnego punktu widzenia do badania w ogóle doszło.

Czytaj również: Sąd: W czasie zwolnienia lekarskiego można wziąć ślub>>

L4 na SMS

W dwóch ostatnich latach obserwowaliśmy narastający problem związany z nadmiernym lub nieuzasadnionym wystawianiem zwolnień lekarskich również przez niektórych lekarzy. Istnieją obawy, że mogą oni wystawiać zwolnienia, nie przestrzegając właściwych standardów medycznych lub wręcz w zamian za korzyści finansowe. Znane są nam przypadki lekarzy, którzy wystawiają w ciągu roku ponad 800 zwolnień dla jednego podmiotu, m.in. poprzez konsultacje medyczne w wiadomościach SMS, narażając tym samym pracodawcę na straty w wysokości około 1,5 mln zł.

Praktyki takie nie tylko zagrażają uczciwości systemu zdrowia, ale również mają negatywny wpływ na zaufanie społeczne do instytucji medycznych oraz prowadzą do wzrostu kosztów dla firm i instytucji ubezpieczeniowych.

Dodatkowo, nadużywanie uprawnień do wystawiania zwolnień lekarskich prowadzi do obciążenia systemu opieki zdrowotnej oraz może wpływać na dyskomfort psychiczny i społeczny osób faktycznie potrzebujących wsparcia.

Tylko w 2023 roku - w porównaniu do lat ubiegłych - odnotowaliśmy wzrost nadużyć wykorzystywania zwolnień lekarskich. Procent ten oscylował w granicach 30 proc., obecnie wzrósł do 35 proc.

Czytaj w LEX: Składki ZUS w przypadku nadpłaty wynagrodzenia powstałej w wyniku dostarczenia zwolnienia lekarskiego z opóźnieniem – na przykładach >

 

Kamil Antonów, Krzysztof W. Baran

Sprawdź  

Konsekwencje dla lekarzy powinny być odpowiednie

Lekarz, który wystawia zwolnienia lekarskie bez zachowania zasad Kodeksu Etyki Lekarskiej oraz przepisów dotyczących wystawiania zwolnień lekarskich, naraża się m.in. na odpowiedzialność zawodową oraz karną. Z naszego doświadczenia wynika jednak, że w praktyce, pomimo profesjonalnie sporządzonych raportów oraz jasnych dowodów nadużyć, wobec lekarzy, którzy się takowych dopuszczają, nie są wyciągane odpowiednie konsekwencje. Nad tym problemem, a także nad dalszą formą oraz dostępnością teleporad powinni pochylić się w pierwszej kolejności rządzący.

Natomiast lekarz, któremu udowodniono ewidentne nieprawidłowości, powinien otrzymać zakaz wystawiania zwolnień.

Mikołaj Zając, ekspert rynku pracy, prezes Conperio, polskiej firmy doradczej zajmującej się problematyką absencji chorobowych

Czytaj w LEX: Gdy zwolnienie lekarskie obejmuje tylko dni robocze pracownik otrzyma wynagrodzenie za pracę, mimo że cały miesiąc chorował >