Na jakiej podstawie można nie uznać zdarzenia za wypadek w drodze do pracy?

Czy można ukarać pracownika przebywającego na zwolnieniu chorobowym, który po kilku miesiącach zgłosił wypadek w drodze do pracy i nie stawia się w celu wyjaśnienia? Na jakiej podstawie można nie uznać zdarzenia za wypadek w drodze do pracy? Czy można ukarać pracownika kara porządkową?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Nie ma wystarczających podstaw do wymierzenia kary porządkowej ww. pracownikowi.
Zgodnie z art. 108 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm) – dalej k.p. za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować karę upomnienia lub karę nagany.
Zastosowanie kary porządkowej w przypadku wskazanym w pytaniu jest wątpliwe. Pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim i nie ma obowiązku stawiać się w pracy. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia z dnia 14 stycznia 1999 r., III AUa 1221/98, Pr.Pracy 1998, nr 9, s. 48 "w czasie zwolnienia lekarskiego pracownik jest czasowo zwolniony z obowiązku świadczenia pracy i wykonywania innych czynności mających związek z pracą." Nawet jeśli pracodawca uznałby zasadność zastosowania kary porządkowej, przeszkodą będzie nieobecność pracownika. Stosownie do art. 109 § 1 k.p. kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. Jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, bieg dwutygodniowego terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się pracownika do pracy.
Co do możliwości nieuznania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy, należy stwierdzić, że ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku w drodze do pracy lub z pracy w stosunku do ubezpieczonych będących pracownikami, dokonują w karcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy pracodawcy. Szczegółowe kwestie postępowania w tych sprawach określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania (Dz. U. Nr 237, poz. 2015). Zasadą jest, że ubezpieczony, który uległ wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy, zawiadamia niezwłocznie lub po ustaniu przeszkód uniemożliwiających niezwłoczne zawiadomienie o wypadku pracodawcę. Uznanie zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy następuje na podstawie:
1) oświadczenia poszkodowanego, członka jego rodziny lub świadków co do czasu, miejsca i okoliczności zdarzenia;
2) informacji i dowodów pochodzących od podmiotów badających okoliczności i przyczyny zdarzenia lub udzielających poszkodowanemu pierwszej pomocy;
3) ustaleń sporządzającego kartę.
Decyzja pracodawcy uzależniona powinna być od okoliczności danego wypadku i zebranej dokumentacji. Jeśli nie ma innych dowodów tj. oświadczenia członka rodziny pracownika lub świadków co do czasu, miejsca i okoliczności zdarzenia, jak również informacji i dowodów pochodzących od podmiotów badających okoliczności i przyczyny zdarzenia lub udzielających poszkodowanemu pierwszej pomocy, a ponadto brak jest wyjaśnień poszkodowanego co do czasu, miejsca i okoliczności zdarzenia, pracodawca może dojść do wniosku, że zdarzenie nie miało charakteru wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Postępowanie powypadkowe wymaga wskazania w karcie wypadku szczegółowego opisu okoliczności, miejsca i przyczyn wypadku. Jeśli brak jest tych danych wręcz nie można danego zdarzenia uznać za wypadek w drodze do pracy lub z pracy.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.