W 2015 roku działało 1266 spółdzielni socjalnych - to dwa razy więcej niż w 2012 roku. 27 kwietnia minęło 10 lat od wprowadzenia ustawy o spółdzielniach socjalnych.

MRPiPS przygotowuje obecnie założenia regulacji prawnej sektora ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych. Projekt określi definicję ekonomii społecznej i przedsiębiorstwa społecznego, sposób uzyskania jego statusu, katalog podmiotów i usług ekonomii społecznej, kluczowe funkcje oraz usługi wsparcia ekonomii społecznej (m.in. dostęp do dotacji i pożyczek).

Zdefiniowanie statusu przedsiębiorstwa społecznego pozwoli m.in. na promocję „marki” przedsiębiorczości społecznej. Dzięki temu będzie ona łatwiej rozpoznawalna przez konsumentów oraz pozostałych uczestników rynku.

Instytucje ekonomii społecznej są podmiotami gospodarczymi i społecznymi działającymi we wszystkich sektorach. Mogą występować np. jako: banki spółdzielcze, ubezpieczenia wzajemne, spółdzielnie, fundusze poręczeniowe, przedsiębiorstwa społeczne i socjalne, agencje rozwoju regionalnego, stowarzyszenia czy fundacje.

W 2012 roku w całym kraju działało 615 spółdzielni socjalnych, w kolejnym roku 936, a w 2014 już 1226. W 2015 było ich już 1266.

Z badań przeprowadzonych w 2014 r. przez Uniwersytet Warszawski wynika, że spółdzielnie zajmują się głównie działalnością usługową. Pozostałe obszary to przede wszystkim edukacja, handel detaliczny, pomoc społeczna oraz działalność sportowo-rekreacyjna. Ponad 50 proc. spółdzielni prowadzi jeden rodzaj działalności, ponad 27 proc. skupia się na dwóch obszarach, a pozostali na 3 i więcej.

Spółdzielnię socjalną mogą założyć osoby fizyczne wywodzące się z grup zagrożonych wykluczeniem lub osoby prawne: organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego lub kościelne osoby prawne. Do działającej spółdzielni mogą przystąpić osoby z grup wykluczonych, a także inni, jeżeli ich praca na rzecz spółdzielni wymaga szczególnych kwalifikacji, których nie posiadają pozostali członkowie. Osoby spoza grup wykluczonych nie mogą przekroczyć 50% wszystkich członków. Ci, którzy chcą założyć spółdzielnię lub przystąpić do już istniejącej, mogą skorzystać z dotacji udzielanej przez Powiatowe Urzędy Pracy.

Źródło: www.mpips.gov.pl, stan z dnia 28 kwietnia 2016 r.