Warunki przeprowadzania czynności kontrolno – rozpoznawczych, sposób ich planowania, zasady sporządzania protokołów pokontrolnych, warunki jakie powinni spełniać strażacy i inne osoby upoważnione do przeprowadzania tych czynności oraz sposób gromadzenia i przekazywania wyników tych czynności określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 października 2005 r. w sprawie czynności kontrolno – rozpoznawczych przeprowadzanych przez Państwową Straż Pożarną (Dz. U. Nr 225, poz. 1934).
Organy Państwowej Straży Pożarnej wszczynają w większości sytuacji czynności kontrolne z urzędu na podstawie planów czynności kontrolno – rozpoznawczych. Roczne plany czynności kontrolno – rozpoznawczych sporządza komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej do końca roku poprzedzającego rok objęty planem, na podstawie:
1. analizy stanu bezpieczeństwa powiatu (miasta na prawach powiatu) w zakresie ochrony przeciwpożarowej, uwzględniając w szczególności następujące grupy obiektów budowlanych i terenów:
a) budynków użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego,
b) terenów leśnych;
2. wykazu zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
Kontrole Państwowej Straży Pożarnej mogą być wszczynane z urzędu
Państwowa Straż Pożarna przeprowadza czynności kontrolne m.in. w zakresie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych ioceny zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej rozwiązań technicznych zastosowanych w obiekcie budowlanym.W ostatnich latach ze względu na nagłośnione przez media katastrofy obiektów budowlanych, okresowe kontrole stały się tematem istotnym dla użytkowników budynków. Komentarz Dariusza Markiewicza wychodzi na przeciw temu zapotrzebowaniu.