Sygnaliści: Co wersja projektu, to inny katalog naruszeń

W czwartek po południu Rządowe Centrum Legislacji opublikowało kolejną wersję projektu ustawy o ochronie sygnalistów, datowaną na 27 marca 2024 roku. W tej wersji do katalogu naruszeń prawa, które mają podlegać zgłoszeniom przez sygnalistów, wróciła korupcja, która wypadła z tego katalogu na mocy autopoprawki z 21 marca. W katalogu nie ma już natomiast handlu ludźmi.

We wtorek, 2 kwietnia 2024 r., projektem ustawy o ochronie sygnalistów ma zająć się Rada Ministrów. Jak wynika z informacji opublikowanych na stronie Rządowego Centrum Legislacji, zmiany w projekcie nanoszone są praktycznie do samego końca. 

Czytaj również: Jest projekt ustawy o ochronie sygnalistów >>

Katalog wciąż modyfikowany

Dużym zaskoczeniem dla wszystkich zainteresowanych projektem ustawy o ochronie sygnalistów była jego wersja z 26 lutego br. Jak pisaliśmy w Prawo.pl, nie chodziło tylko o zmianę samego tytułu ustawy (zamiast projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, pojawił się projekt ustawy o ochronie sygnalistów), ale i rozszerzenie katalogu naruszeń prawa, które będą podlegały zgłoszeniu o te dotyczące wolności i praw człowieka i obywatela, korupcji i handlu ludźmi.

Potem, jak wynika z autopoprawki do projektu ustawy, katalog ten uległ ponownej modyfikacji. - W nawiązaniu do roboczych ustaleń Stałego Komitetu Rady Ministrów z dnia 14 marca br., dotyczących projektu ustawy o ochronie sygnalistów (UC1), w dniu 19 marca 2024 r. przeprowadzono spotkanie robocze z udziałem Ministrów zgłaszających uwagi do projektu oraz Rzecznika Praw Obywatelskich, celem ostatecznego wyjaśnienia zgłoszonych uwag. W wyniku ustaleń podjętych podczas ww. spotkania roboczego do projektu ustawy wprowadzono zmiany dotyczące art. 3 ust. 1 – usunięto z zakresu przedmiotowego projektu ustawy dziedziny: handel ludźmi oraz korupcję, natomiast w zakresie dziedziny wolności i praw człowieka i obywatela przesunięto ten punkt na koniec katalogu dziedzin (obecnie jako pkt. 17) i doprecyzowano, iż są to „konstytucyjne wolności i prawa człowieka i obywatela – występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt 1-16 – napisała Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, odpowiedzialna za przygotowanie projektu, do Macieja Berka, przewodniczącego Stałego Komitetu Rady Ministrów, w piśmie opublikowanym na stronie RCL 21 marca i opisanym jako autopoprawka do projektu ustawy.

To efekt uwagi, jaką do projektu zgłosiło Ministerstwo Sprawiedliwości, a którą MRPiPS uwzględniło, usuwając z zakresu przedmiotowego ustawy określonego w art. 3 ust. 1 projektowanej ustawy handel ludźmi i korupcję. - Krytycznie należy ocenić zgłaszanie w trybie projektowanej ustawy (art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3) czynów, które w sposób oczywisty wyczerpują znamiona przestępstwa, czyli handlu ludźmi oraz korupcji w zakresie penalizowanym w ustawie z dnia z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2024 r. poz. 17), dalej: „k.k.”. W zgłoszonej sprawie zostanie bowiem wszczęte z urzędu postępowanie przygotowawcze, co oznacza, że projektowane w art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3 rozszerzenie definicji będzie prowadziło do sprzeczności z treścią art. 5 ust. 1 pkt 4, który wyłącza stosowanie ustawy do informacji objętych tajemnicą postępowania przygotowawczego. W razie ujawnienia publicznego doprowadzi to również do sprzeczności z art. 241 par. 1 k.k., penalizującym rozpowszechnienie bez zezwolenia wiadomości z postępowania przygotowawczego – argumentował resort sprawiedliwości.

W najnowszej wersji projektu z 27 marca, która została opublikowana 28 marca, po południu, do katalogu wróciła korupcja. Handlu ludźmi już do katalogu nie przywrócono.

Tak więc zgodnie z najnowszą wersją projektowanego art. 3 ust.1, naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa dotyczące:

• 1)    prawa pracy;
• 2)    korupcji;
• 3)    zamówień publicznych;
• 4)    usług, produktów i rynków finansowych;
• 5)    przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
• 6)    bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
• 7)    bezpieczeństwa transportu;
• 8)    ochrony środowiska;
• 9)    ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
• 10)  bezpieczeństwa żywności i pasz;
• 11)  zdrowia i dobrostanu zwierząt;
• 12)  zdrowia publicznego;
• 13)  ochrony konsumentów;
• 14)  ochrony prywatności i danych osobowych;
• 15)  bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
• 16)  interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
• 17)  rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
• 18)  konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela – występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt 1-17.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.