Pracownica karmiąca dziecko piersią może skorzystać z uprawnienia do przerw. Ustawodawca uregulował tę kwestię w art. 187 ustawy Kodeks pracy.
Przerwy można wykorzystać łącznie
Art. 187 par. 1 k.p. stanowi, że pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw w pracy, które są wliczane do czasu pracy. Natomiast pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do dwóch przerw w pracy, po 45 minut każda. Art. 187 k.p. nie określa, w jakich porach pracownica może korzystać z przerw na karmienie. Przepis przewiduje jedynie, że na jej wniosek przerwy mogą być udzielane łącznie. Oznacza to, że zamiast dwóch przerw, pracownica może wnioskować o udzielenie jednej, dłuższej przerwy w czasie dnia pracy. Ponadto nie ma też przeszkód, by przerwy zostały wykorzystane w ten sposób, że pracownica będzie kończyć pracę wcześniej lub zaczynać ją później.
WZORY DOKUMENTÓW:
Wniosek pracownicy o połączenie przerw na karmienie piersią dziecka >
Wniosek pracownicy o udzielenie przerw na karmienie piersią >
Za czas trwania tych przerw pracownicy przysługuje prawo do wynagrodzenia. Zgodnie z par. 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy, przy ustalaniu wynagrodzenia za okres zwolnienia pracownicy karmiącej dziecko piersią z obowiązku świadczenia pracy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop.
Czytaj też w LEX: Prace wzbronione kobietom karmiącym piersią >
Dobowy wymiar czasu pracy ma znaczenie
Przepisy uzależniają możliwość skorzystania z uprawnienia i różnicują jego zakres w zależności od dobowego wymiaru czasu pracy. Tym samym dwie półgodzinne lub 45-minutowe przerwy nie przysługują każdej matce karmiącej piersią. Zgodnie bowiem z art. 187 par. 2 k.p. pracownicy zatrudnionej przez czas krótszy niż cztery godziny dziennie przerwy na karmienie nie przysługują. Natomiast jeżeli czas pracy pracownicy nie przekracza sześciu godzin dziennie, przysługuje jej jedna przerwa na karmienie. Niemniej w układzie zbiorowym lub regulaminie pracy można przewidzieć korzystniejsze uregulowania.
Sprawdź w LEX: Czy pracownica wykonująca pracę w trybie zdalnym, może korzystać z przerw na karmienie? >
Nie wiadomo jak długo można korzystać z uprawnienia
Przerwy są udzielane na wniosek pracownicy, na podstawie oświadczenia, że karmi dziecko piersią. Art. 187 k.p. nie wprowadza żadnych ograniczeń czasowych dotyczących korzystania z prawa do dodatkowych przerw oraz nie uzależnia tego uprawnienia od wieku dziecka. To zaś może prowadzić do nadużyć. Szczególnie, że przepisy nie przewidują szczególnych wymagań co do tego, w jaki sposób pracownica ma udowodnić fakt karmienia dziecka piersią. Tym samym wystarczające powinno być samo oświadczenie pracownicy. Ustawodawca nie przewidział konieczności przedłożenia stosownego zaświadczenia lekarskiego. Natomiast pracodawca nie ma podstaw prawnych, by żądać od pracownicy przedstawienia dokumentu, który potwierdziłby tę okoliczność.
Czytaj w LEX: Uprawnienia pracownika związane z wykonywaniem funkcji rodzicielskiej >
Czytaj także: Przerwa na karmienie piersią nawet... nastolatka >>>
Dyskusyjny obowiązek przedłożenia zaświadczenia
Warto zaznaczyć, że nie każdy podziela stanowisko o braku podstaw do żądania zaświadczenia lekarskiego. Stanowisko o niedopuszczalności żądania przedstawienia takiego dokumentu prezentuje m.in. Państwowa Inspekcja Pracy, która zwraca uwagę, że nie istnieją szczególne wymagania co do sposobu udowodnienia karmienia dziecka piersią. W szczególności kodeks pracy nie wymaga przedłożenia pracodawcy stosownego zaświadczenia lekarskiego, więc wystarczające powinno być samo oświadczenie pracownicy. Ponadto PIP wskazuje, że żaden przepis nie przewiduje obowiązku wystawiania przez lekarzy zaświadczeń o karmieniu piersią.
Sprawdź w LEX: Czy skorzystanie przez pracownicę z opieki na dziecko w wymiarze 2 godzin ma wpływ na wymiar przerw na karmienie? >
Inne stanowisko wyraża jednak doktryna prawa pracy. Wskazuje się bowiem, że na żądanie pracodawcy, pracownica powinna udokumentować okoliczność karmienia dziecka piersią odpowiednim zaświadczeniem lekarskim. Dokument ten może zostać wydany przez lekarza sprawującego opiekę nad kobietą lub dzieckiem. Nie jest wymagany sformalizowany tryb jego pozyskania (por. M. Włodarczyk, Art. 187, [w:] Kodeks pracy. Komentarz, pod red. K. W. Baran, WKP 2018, LEX; M. Latos - Miłkowska, Art. 187, [w:] Kodeks pracy. Komentarz, pod red. L. Florek, WKP 2017, LEX; K. Rączka, Art. 187, [w:] Kodeks pracy. Komentarz, LexisNexis 2014, LEX.).
Cena promocyjna: 129 zł
|Cena regularna: 129 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Pracodawca nie może odmówić
Przerwy na karmienie piersią są udzielane przez pracodawcę na wniosek pracownicy. Wyrażenie zgody w tym zakresie jest jednak obligatoryjne, więc pracodawca nie ma prawa odmówić. Natomiast w przypadku ewentualnej odmowy, naraża się on na odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko prawom pracowników. Zgodnie bowiem z art. 281 par. 1 pkt 5 k.p., kto będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu narusza przepisy o czasie pracy lub przepisy o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu młodocianych, podlega karze grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł.
Zobacz procedurę w LEX: Przeniesienie do innej pracy pracownicy w ciąży lub karmiącej piersią >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
