Firma zatrudniająca ponad 500 pracowników posiada "Dział XYZ", w którym pracują: specjalista ds. bhp, specjalista ds. ochrony przeciwpożarowej i specjalista ds. ochrony środowiska.
Czy kierownik tego Działu musi spełniać wymagania § 4 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy?
Jak należy traktować kierownika w aspekcie szkoleń z BHP - czy jako pracownika służby bhp, czy jako osobę kierującą pracownikami?
Odpowiedź na powyższe pytanie zależy od struktury zakładu i realizacji wynikłych z tego zadań i obowiązków jeżeli wymienione funkcje specjalista ds. bhp, specjalista ds. ochrony przeciwpożarowej i specjalista ds. ochrony środowiska występują jednoosobowo (tzw. komórki organizacyjne jednoosobowe) kierownik działu nie musi posiadać stosownych uprawnień i podlega szkoleniu jak dla osób kierujących pracownikami. Jeśli kierownik działu posiada kwalifikacje służby bhp i tworzy odrębną komórkę organizacyjną ze specjalistą ds. bhp powinien spełniać wymagania § 4 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) - dalej r.s.b.h.p., o charakterze jego szkolenia okresowego decyduje pracodawca mając na uwadze czy jest to tylko kierownik komórki BHP, czy jest to również kierownik większego działu, w pierwszym przypadku może odbyć szkolenie okresowe dla pracowników służb bezpieczeństwa i higieny pracy ponieważ jest to jego główne zadanie w drugim przypadku powinien odbyć szkolenie dla osób kierujących pracownikami.
Zgodnie z § 1 r.s.b.h.p. służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, stanowią wyodrębnione komórki organizacyjne jednoosobowe lub wieloosobowe.
Pracowników służby bhp zatrudnia się na stanowiskach: inspektorów, starszych inspektorów, specjalistów oraz głównych specjalistów do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pracownikami służby bhp mogą być osoby spełniające następujące wymagania kwalifikacyjne:
1)
inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a)
wyższe wykształcenie i co najmniej 2-letni staż zawodowy,
b)
zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy lub
c)
średnie wykształcenie i co najmniej 4-letni staż zawodowy,
2)
starszym inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a)
wyższe wykształcenie i co najmniej 4-letni staż zawodowy,
b)
zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3-letni staż zawodowy lub
c)
średnie wykształcenie i co najmniej 6-letni staż zawodowy,
3)
specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a)
wyższe wykształcenie o specjalności "bezpieczeństwo i higiena pracy" lub studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
b)
wyższe wykształcenie i co najmniej 3-letni staż pracy w służbie bhp lub
c)
zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 5-letni staż w służbie bhp,
4)
głównym specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a)
wyższe wykształcenie o specjalności "bezpieczeństwo i higieny pracy" lub studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 2-letni staż pracy w służbie bhp lub
b)
wyższe wykształcenie i co najmniej 6-letni staż pracy w służbie bhp.
Warunkiem zatrudnienia pracowników na wskazanych stanowiskach, poza spełnieniem wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa powyżej, jest ukończenie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników służby bhp, na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
4)
Pracownik kierujący wieloosobową komórką powinien spełniać co najmniej wymagania kwalifikacyjne określone w pkt 3 oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bhp. Pracownik zatrudniony w jednoosobowej komórce powinien spełniać co najmniej wymagania kwalifikacyjne określone w pkt 2 oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bhp (§ 4 r.s.b.h.p.)
Sprawy związane ze szkoleniem w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracowników reguluje na podstawie art. 2375 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) - dalej r.s.b.
Zgodnie § 14 ust. 1 r.s.b. szkolenie okresowe ma na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym zakresie.
Szkolenie okresowe odbywają:
1)
osoby będące pracodawcami oraz inne osoby kierujące pracownikami, w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści;
2)
pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych;
3)
pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji;
4)
pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i inne osoby wykonujące zadania tej służby;
5)
pracownicy administracyjno-biurowi i inni niewymienieni w pkt 1-4, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach robotniczych, na których występują szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej niż raz w roku (§ 15 ust. 1 r.s.b.).
Szkolenie okresowe osób wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 1 i 3-5 r.s.b. powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 5 lat, a w przypadku pracowników administracyjno-biurowych nie rzadziej niż raz na 6 lat.
Pracodawca ustala, po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami, częstotliwość i czas trwania szkolenia okresowego pracowników zatrudnionych na określonych stanowiskach, biorąc pod uwagę rodzaj i warunki wykonywania prac na tych stanowiskach (§ 15 ust. 3 r.s.b.).
Roman Majer
Czy kierownik tego Działu musi spełniać wymagania § 4 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy?
Jak należy traktować kierownika w aspekcie szkoleń z BHP - czy jako pracownika służby bhp, czy jako osobę kierującą pracownikami?
Odpowiedź na powyższe pytanie zależy od struktury zakładu i realizacji wynikłych z tego zadań i obowiązków jeżeli wymienione funkcje specjalista ds. bhp, specjalista ds. ochrony przeciwpożarowej i specjalista ds. ochrony środowiska występują jednoosobowo (tzw. komórki organizacyjne jednoosobowe) kierownik działu nie musi posiadać stosownych uprawnień i podlega szkoleniu jak dla osób kierujących pracownikami. Jeśli kierownik działu posiada kwalifikacje służby bhp i tworzy odrębną komórkę organizacyjną ze specjalistą ds. bhp powinien spełniać wymagania § 4 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) - dalej r.s.b.h.p., o charakterze jego szkolenia okresowego decyduje pracodawca mając na uwadze czy jest to tylko kierownik komórki BHP, czy jest to również kierownik większego działu, w pierwszym przypadku może odbyć szkolenie okresowe dla pracowników służb bezpieczeństwa i higieny pracy ponieważ jest to jego główne zadanie w drugim przypadku powinien odbyć szkolenie dla osób kierujących pracownikami.
Zgodnie z § 1 r.s.b.h.p. służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, stanowią wyodrębnione komórki organizacyjne jednoosobowe lub wieloosobowe.
Pracowników służby bhp zatrudnia się na stanowiskach: inspektorów, starszych inspektorów, specjalistów oraz głównych specjalistów do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pracownikami służby bhp mogą być osoby spełniające następujące wymagania kwalifikacyjne:
1)
inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a)
wyższe wykształcenie i co najmniej 2-letni staż zawodowy,
b)
zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy lub
c)
średnie wykształcenie i co najmniej 4-letni staż zawodowy,
2)
starszym inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a)
wyższe wykształcenie i co najmniej 4-letni staż zawodowy,
b)
zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3-letni staż zawodowy lub
c)
średnie wykształcenie i co najmniej 6-letni staż zawodowy,
3)
specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a)
wyższe wykształcenie o specjalności "bezpieczeństwo i higiena pracy" lub studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
b)
wyższe wykształcenie i co najmniej 3-letni staż pracy w służbie bhp lub
c)
zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 5-letni staż w służbie bhp,
4)
głównym specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a)
wyższe wykształcenie o specjalności "bezpieczeństwo i higieny pracy" lub studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 2-letni staż pracy w służbie bhp lub
b)
wyższe wykształcenie i co najmniej 6-letni staż pracy w służbie bhp.
Warunkiem zatrudnienia pracowników na wskazanych stanowiskach, poza spełnieniem wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa powyżej, jest ukończenie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników służby bhp, na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
4)
Pracownik kierujący wieloosobową komórką powinien spełniać co najmniej wymagania kwalifikacyjne określone w pkt 3 oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bhp. Pracownik zatrudniony w jednoosobowej komórce powinien spełniać co najmniej wymagania kwalifikacyjne określone w pkt 2 oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bhp (§ 4 r.s.b.h.p.)
Sprawy związane ze szkoleniem w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracowników reguluje na podstawie art. 2375 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) - dalej r.s.b.
Zgodnie § 14 ust. 1 r.s.b. szkolenie okresowe ma na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym zakresie.
Szkolenie okresowe odbywają:
1)
osoby będące pracodawcami oraz inne osoby kierujące pracownikami, w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści;
2)
pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych;
3)
pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji;
4)
pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i inne osoby wykonujące zadania tej służby;
5)
pracownicy administracyjno-biurowi i inni niewymienieni w pkt 1-4, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach robotniczych, na których występują szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej niż raz w roku (§ 15 ust. 1 r.s.b.).
Szkolenie okresowe osób wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 1 i 3-5 r.s.b. powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 5 lat, a w przypadku pracowników administracyjno-biurowych nie rzadziej niż raz na 6 lat.
Pracodawca ustala, po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami, częstotliwość i czas trwania szkolenia okresowego pracowników zatrudnionych na określonych stanowiskach, biorąc pod uwagę rodzaj i warunki wykonywania prac na tych stanowiskach (§ 15 ust. 3 r.s.b.).
Roman Majer