Inteligencja emocjonalna to umiejętność rozpoznawania uczuć własnych oraz innych ludzi, a także wykorzystywanie rozumienia tych uczuć w codziennym życiu. Dzięki niej jesteśmy w stanie panować na własnymi reakcjami, decydując jaki rodzaj zachowania dobierzemy do danej sytuacji. Pomaga również reagować na stany emocjonalne innych adekwatnie do ich oczekiwań oraz danego kontekstu. Osoba o wyższych predyspozycjach w zakresie inteligencji emocjonalnej posiada lepszą umiejętność przystosowania się do nowego środowiska. Łatwiej odnajduje się w nowym środowisku i rzadko wchodzi w konflikty z kolegami lub przełożonym, co w połączeniu wpływa na budowanie pozytywnej atmosfery w miejscu pracy. Cechy te zwiększają szanse na długofalową współpracę z posiadającym je pracownikiem. Dzięki nim minimalizowane jest ryzyko niedopasowania nowej osoby do zespołu, a tym samym pogorszenia samopoczucia pozostałych tworzących go pracowników oraz destabilizacji dotychczasowej atmosfery w miejscu pracy.
Mogą posiadać olbrzymi zasób wiedzy, nie potrafiąc jej należycie przekazać czy przekonać innych do swoich poglądów podczas dyskusji. przede wszystkim sposób wykorzystania posiadanej wiedzy i umiejętności. Może nie dziwić zatem fakt, że coraz więcej organizacji pośród wartości kluczowych dla ich funkcjonowania zawiera właśnie elementy związane z inteligencją emocjonalną. Jedna firma – jeden zespół, otwartość na drugiego człowieka, gotowość niesienia pomocy - to określenia, które możemy znaleźć w statutach wielu firm.
- W ostatnich latach w zauważalny sposób zmieniło się podejście pracodawców do kwestii inteligencji emocjonalnej – zauważa Katarzyna Żbikowska, Konsultant agencji doradztwa personalnego Experis, zajmującej się rekrutacją finansistów, inżynierów oraz pracowników IT. – Dość często pierwsze spotkanie rekrutacyjne u potencjalnego pracodawcy dotyczy rozmów na temat motywacji kandydata, jego zaangażowania oraz sposobu zachowania w dotychczasowych miejscach pracy. Kompetencje techniczne czy też branżowe weryfikowane są dopiero na dalszym etapie. Co ciekawe, coraz częściej takie podejście do kwestii poszukiwania pracownika dotyczy również stanowisk ściśle inżynieryjnych, w przypadku których kluczowe są przecież posiadana wiedza i doświadczenie. I tu rodzi się problem, bo pomimo stopniowego wzrostu świadomości na temat tej kompetencji, nadal niestety wiele osób z wykształceniem technicznym nie posiada jej rozbudowanej w stopniu pozwalającym na przejście do dalszego etapu rozmów z rekruterem. Warto nad tym pracować, bo w przypadku niektórych pracodawców bywa, iż w toku rekrutacji odrzucane są osoby o wysokich umiejętnościach technicznych, nie przystające jednak do kultury organizacyjnej, opartej na zgranym zespole oraz pozytywnej atmosferze w pracy, – przekonuje przedstawiciel Experis.
Inteligencja emocjonalna ma przeważnie znaczenie w przypadku stanowisk dedykowanych do współpracy z ludźmi, w branżach takich jak handel, obsługa klienta, prowadzenie projektów, produkcja. Zwraca się na nią uwagę również w przypadku stanowisk dedykowanych do pracy samodzielnej, które nie są pozbawione elementów interakcji interpersonalnych, jak np. samodzielny projektant, technolog będący wsparciem merytorycznym dla działu sprzedaży, czy też administrator IT pomagający pozostałym pracownikom w rozwiązywaniu problemów ze sprzętem.
– Poziom inteligencji emocjonalnej może być sprawdzany podczas rekrutacji na kilka sposobów, – wyjaśnia Katarzyna Żbikowska. – Formalnym oraz obiektywnym narzędziem może być profesjonalny test opracowany przez psychologów, który wydawany jest wyłącznie na licencji Pracowni Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Dostęp do tego typu dokumentów mają osoby z dyplomem psychologa lub posługujące się specjalnymi uprawnieniami, nabytymi w wyniku szkolenia. Miarodajnym, choć mniej dokładnym sposobem badania inteligencji emocjonalnej jest też rozmowa rekrutacyjna. Odpowiednio sformułowane pytania pozwalają w przybliżeniu ocenić poziom tej kompetencji u kandydatów. Bardzo ważne jest by prowadzić rozmowę metodą tzw. wywiadu kompetencyjnego, który odnosi się do rzeczywistych sytuacji z życia zawodowego kandydata, – dodaje przedstawiciel Experis.
Inteligencja emocjonalna bywa również oceniana nieświadomie. Osoby z wyższym poziomem tej umiejętności potrafią lepiej zaprezentować się na rozmowie kwalifikacyjnej, wyczuć nastrój oraz preferowany styl prowadzenia dyskusji przez rekrutera, a przez to lepiej się do niego dostosować. Po takim spotkaniu wyżej oceniane może być tzw. „generalne wrażenie”, które w dużej mierze opiera się na posiadanej przez kandydata rozwiniętej inteligencji emocjonalnej. Innymi słowy o takim kandydacie można powiedzieć, że „daje się lubić” od pierwszego spotkania.
W Internecie, licznych publikacjach oraz ofertach szkoleniowych możemy się spotkać z najróżniejszymi metodami rozwoju inteligencji emocjonalnej. Predyspozycje do posiadania tej kompetencji są najczęściej wrodzone lub wynikają z bardzo wczesnego etapu rozwoju dziecka. Można jednak również pracować nad sobą w zakresie rozwoju pewnych umiejętności. Przede wszystkim warto zrozumieć siebie – nasze pobudki, to dlaczego zachowujemy się w określony sposób, jak reagujemy pod wpływem emocji, co budzi w nas skrajne emocje, itp. Następnie rozszerzyć ten krąg na inne osoby i ćwiczyć słuchanie innych, empatię, nawiązywanie kontaktu, asertywność, budowanie oraz przewodzenie zespołom. Warto w tym celu sięgnąć po literaturę fachową lub też zapisać się na profesjonalne szkolenie. Nic nie zastąpi jednak ćwiczenia autorefleksji, samokontroli czy współpracy z innymi ludźmi, które kształtują inteligencję emocjonalną.
Idąc na rozmowę kwalifikacyjną warto zatem przygotować się do niej nie tylko merytorycznie, ale też pamiętać
o tym, by otworzyć się na pozytywny kontakt z prowadzącym ją rekruterem. Wyspecjalizowana agencja doradztwa personalnego Experis współpracuje z pracodawcami oraz kandydatami odpowiednio dopasowując i łącząc te dwie grupy na zmieniającym się wciąż rynku pracy. Poszukującym pracy specjalistom wskazuje miejsca zatrudnienia ciekawe dla ich dalszego rozwoju i adekwatne do ich potrzeb. Experis zajmując się rekrutacją, doradza również kandydatom w zakresie budowy ich kariery dostarczając informacji na temat poszukiwanych na rynku kompetencji oraz tego, na co powinni położyć nacisk, by zrealizować stawiany sobie cel zawodowy.
Inteligencja emocjonalna w cenie
Osoby, które posiadają rozwiniętą inteligencję emocjonalną mają większą szansę na znalezienie satysfakcjonującego zatrudnienia. Częściej zapraszane są na rozmowy o pracę, częściej też dochodzą do dalszych etapów procesu rekrutacyjnego. Są pozytywnie zapamiętywane przez rekruterów, zatem nawet, jeśli nie zdobędą upatrzonej posady, prawdopodone jest, że zostaną zaproszone do udziału w kolejnym procesie.