Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP
Czy w wymaganych w zakładzie pracy prysznicach bezpieczeństwa może być zastosowany zawór kulowy? Czy wymagany jest jakiś inny, szybszy sposób uruchomienia prysznica?
Odpowiedź
Natryski bezpieczeństwa powinny być uruchamiane w sposób natychmiastowy, czas uruchomienia nie może przekraczać 1 s. Uruchomienie może nastąpić przez przekręcenie dźwigni lub pociągnięcie cięgła. Przepisy nie precyzują rodzaju zaworu. Nakazują jedynie, że w przypadku sterowania ręcznego, zawór powinien być otwierany jednym ruchem obrotowym lub przesuwnym, przemieszczającym element sterujący zaworem o kąt 90° lub skok 200 mm. Element uruchamiający zawór musi być wystarczająco duży i odpowiednio łatwo zlokalizowany, aby możliwe było jego użycie w rękawicach ochronnych.
Uzasadnienie
Stacjonarne natryski awaryjne są zaprojektowane i przeznaczone do instalowania w niedużej odległości od osób pracujących w obszarze potencjalnie niebezpiecznym. Zasadniczym celem stosowania tych urządzeń jest szybkie dostarczenie płynu spłukującego w odpowiedniej ilości, w celu zgaszenia ognia i(lub) opłukania ciała po jego narażeniu na działanie substancji szkodliwych lub ciepła. Po skorzystaniu z tego urządzenia osoba poszkodowana może udać się po pomoc medyczną.
Siła potrzebna do otwarcia zaworu nie może przekraczać 100 N. Minimalny wydatek natrysku bezpieczeństwa może być określony przez normy narodowe, ale nie powinien być mniejszy niż 60 l/min., przy czym raz uruchomiony natrysk nie powinien się samoczynnie zamykać, a wydajność urządzenia powinna być zapewniona przez minimum 15 minut. Element uruchamiający zawór należy umieścić między poziomem podłoża a wysokością 1750 mm ponad tym poziomem.
Minimalna średnica przewodu zasilającego natrysk powinna wynosić 1”, przy czym ciśnienie w przewodzie nie może być mniejsze niż 2 bary i nie większe niż 6,1 bara. Jeśli natryski są zlokalizowane ponad 15 m od głównego przewodu zasilającego, to dla ograniczenia strat ciśnienia wskutek tarcia w przewodach, zaleca się zwiększenie średnicy zasilającej natrysk do 1 1”. Wysokość montażu natrysku nad podłogą zależy od jego konstrukcji, ale powinna się zawierać w granicach 2200±100 mm nad powierzchnią na której stoi pracownik. Wolna przestrzeń wokół natrysku powinna wynosić minimum 400 mm, licząc od osi do najbliższej ściany. Zgodnie z polskimi przepisami, natryski powinny być zasilane wodą nieogrzewaną i działać niezawodnie bez względu na warunki atmosferyczne. Rozwiązanie takie zabezpiecza osoby poszkodowane przed ryzykiem poparzenia wodą gorącą przy wadliwie działających urządzeniach termostatycznych. Według norm europejskich zaleca się, aby temperatura wody w natrysku mieściła się w granicach 15-37°C. Najnowsze informacje wskazują, że temperatura 15°C jest najniższą dopuszczalną temperaturą letniej wody, niewywołującą hipotermii u użytkownika urządzenia.
Projektowanie natrysków ratunkowych opiera się na normie europejskiej EN 15154 Natryski awaryjne. Norma dzieli się na części poświęcone prysznicom do ciała z przyłączem wody (część 1) oraz prysznicom do oczu z przyłączem wody (część 2). Norma ma pięć części:
— Część 1: Stacjonarne natryski awaryjne dla laboratoriów
— Część 2: Stacjonarne myjki do oczu
— Część 3: Przenośne natryski awaryjne (w przygotowaniu)
— Część 4: Przenośne myjki do oczu (w przygotowaniu)
— Część 5: Stacjonarne natryski awaryjne dla zakładów produkcyjnych (planowane).
Roman Majer, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 25 kwietnia 2016 r.