Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP
Czy środki ochrony indywidualnej określone w dokumentacji maszyny powinny być obligatoryjnie stosowane na stanowisku pracy? Czy w przypadku, gdy pracodawca zrezygnuje z tych środków lub zastąpi je innymi, można stwierdzić, że przyczyną wypadku było nieprzestrzeganie dokumentacji maszyny?
Odpowiedź
Producent ma obowiązek wskazać właściwe do zastosowania środki ochrony indywidualnej, a pracodawca powinien stosować się do zaleceń producenta. Jeśli zastosowanie innych środków niż te, które przewidział producent, doprowadzi do wypadku, będzie to zakwalifikowane do niewłaściwej organizacji stanowiska pracy, a precyzyjniej do „niewłaściwego doboru środków ochrony indywidualnej”.
Uzasadnienie
Kwestie związane z użytkowaniem maszyny, w tym warunki bezpieczeństwa przy jej obsłudze, określone są w instrukcji opracowanej według wytycznych rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199, poz. 1228 z późn. zm.) – dalej r.z.w.m. Zgodnie z § 59 r.z.w.m. instrukcja w zakresie środków zabezpieczających i ochrony osobistej powinna zawierać m.in.: informacje dotyczące ryzyka istniejącego mimo zastosowania konstrukcji bezpiecznej samej w sobie, środków zabezpieczających i dodatkowych środków ochronnych oraz dotyczące środków ochronnych, jakie musi zastosować użytkownik we właściwych przypadkach, łącznie z dostarczeniem środków ochrony indywidualnej.
Decyzje o stosowanych środkach ochrony osobistej podejmuje pracodawca, biorąc pod uwagę wytyczne z instrukcji użytkowania, wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka przy wykonywanych pracach, jak również po konsultacji z pracownikami. Pracodawca ponosi z tego tytułu pełną odpowiedzialność prawną, w tym karną. To pracodawca ustala rodzaje środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach jest niezbędne oraz przewidywane okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego.
Zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 stycznia 2009 r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 14, poz. 80 z późn. zm.) przez przyczyny wypadku rozumie się wszelkie braki i nieprawidłowości, które bezpośrednio lub pośrednio przyczyniły się do powstania wypadku, związane z czynnikami materialnymi (technicznymi), z ogólną organizacją pracy w zakładzie lub organizacją stanowiska pracy oraz związane z pracownikiem. W dziale Niewłaściwa organizacja stanowiska pracy w pkt 126 mamy „niewłaściwy dobór środków ochrony indywidualnej”.
Roman Majer, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 2 października 2015 r.