Czy pracodawca przyjmujący na praktyki zawodowe osoby młodociane powinien stworzyć wykaz prac lekkich?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP Czy pracodawca przyjmując na praktyki zawodowe osoby młodociane, powinien stworzyć wykaz prac lekkich i...

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Czy pracodawca przyjmując na praktyki zawodowe osoby młodociane, powinien stworzyć wykaz prac lekkich i wymagać od szkoły, z której są uczniowie, zaświadczenia od lekarza medycyny pracy?

Odpowiedź

Pracodawca przyjmując na praktyki zawodowe osoby młodociane, powinien stworzyć wykaz lekkich prac, które osoby te będą mogły wykonywać w ramach praktycznej nauki zawodu. Nie ma natomiast formalnego obowiązku wymagania od szkoły kierującej uczniów na praktyki, zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania i pobierania praktycznej nauki zawodu.

Uzasadnienie

Stosownie do § 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626 z późn. zm.) – dalej r.s.p.n.z. praktyczna nauka zawodu uczniów może być organizowana przez szkołę, natomiast praktyczna nauka zawodu młodocianych może być organizowana przez pracodawcę, który zawarł z nimi umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego. Praktyczna nauka zawodu, zgodnie z § 4 r.s.p.n.z., powinna być organizowana w formie zajęć praktycznych, a w technikum i szkole policealnej także w formie praktyk zawodowych.

Zajęcia praktyczne mogą odbywać się u pracodawców, na zasadach dualnego systemu kształcenia, na podstawie:

- umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, zawartej pomiędzy młodocianym a pracodawcą;

- umowy o praktyczną naukę zawodu, zawartej pomiędzy dyrektorem szkoły a pracodawcą przyjmującym uczniów na praktyczną naukę zawodu.

Przyjmowanie uczniów na praktyczną naukę zawodu powinno odbywać się na zasadach określonych w umowie zawartej między szkołą a podmiotem przyjmującym uczniów. Umowa ta, zgodnie z § 7 ust. 3 r.s.p.n.z., powinna określać m.in.: prawa i obowiązki stron umowy związane z realizacją zadań z zakresu bhp, a w szczególności te związane z zapewnieniem szkoleń w dziedzinie bhp, stanowisk pracy zgodnych z przepisami bhp, zapewnieniem odzieży roboczej i środków ochrony indywidualnej, posiłków profilaktycznych i napojów itp.

Z pewnością podmiot przyjmujący uczniów na praktyki nie ma obowiązku kierować ich na badania profilaktyczne, gdyż zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2014 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych lub wyższych i na kwalifikacyjne kursy zawodowe, uczniów tych szkół, studentów, słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych oraz uczestników studiów doktoranckich (Dz. U. poz. 1144), obowiązek ten spoczywa na placówce dydaktycznej (szkole). Z uwagi na to, że pracodawca nie ma obowiązku kierowania uczniów na badania, z formalnego punktu widzenia nie musi również przechowywać kopii uzyskanych przez nich zaświadczeń lekarskich. Patrząc jednak z punktu widzenia pracodawcy, warto posiadać taki dokument - w przypadku wystąpienia niepożądanego zdarzenia (np. wypadku przy pracy), pracodawcy będzie łatwiej wykazać, że dołożył wszelkich starań, aby zweryfikować, iż przyjmowane przez niego osoby nie były przypadkowe i posiadały dopuszczenie lekarskie do wykonywania danych czynności.

Odnosząc się do obowiązku sporządzenia tzw. wykazu lekkich prac, należy wyjaśnić, że obowiązek jego stworzenia wynika z art. 2001 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. Pracodawca, który zatrudnia osoby młodociane (osoby, które ukończyły 16 lat, a nie przekroczyły lat 18) – niezależnie od formy świadczenia pracy (umowa o pracę, praktyka zawodowa itp.) – nie może powierzać innych prac niż lekkie (które nie mogą powodować zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego młodocianego, a także nie mogą utrudniać młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego). Wykaz takich prac należy określić w porozumieniu z lekarzem medycyny pracy, a także uzyskać jego akceptację przez właściwego inspektora pracy.

Wykaz lekkich prac należy ustalić w regulaminie pracy, a w przypadku braku obowiązku wydania takiego regulaminu – w osobnym akcie (np. zarządzeniu, decyzji itp.). Uczniowie odbywający praktyczną naukę zawodu powinni zostać zapoznani z takim wykazem jeszcze przed rozpoczęciem pracy.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 9 października 2015 r.