Ekspert Serwisu BHP odpowiada na pytanie Użytkownika:
Czy firma zajmująca się recyklingiem odpadów ma obowiązek sprawdzania, czy w odpadach nie ma substancji mutagennych i rakotwórczych kwalifikujących się do zgłoszenia zgodnie z rozporządzeniem ws. substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy? Jeśli tak, w jaki sposób należy dokonać takiej weryfikacji? Czy zakład, który stwierdzi, że stosowane na jego terenie odpady są rakotwórcze w 1 klasie powinien dokonywać zgłoszenia tego faktu do PIP i Sanepidu?
Odpowiedź
Zgodnie z art. 207 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bhp w zakładzie pracy. Ponadto pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Tym samym firma zajmująca się recyklingiem odpadów ma obowiązek monitorowania, czy w odpadach przeznaczonych do recyklingu nie ma substancji mutagennych i rakotwórczych.
Uzasadnienie
Pierwszym krokiem w celu określenia, czy odpady mają właściwości mutagenne/rakotwórcze może być analiza kart charakterystyki surowców, z których powstają odpady przeznaczone do recyklingu – w tym celu wymagana jest współpraca z wytwórcą odpadów. W razie uzasadnionego podejrzenia, iż w odpadach mogą występować związki o charakterze mutagennym lub rakotwórczym, zasadne może być przeprowadzenie dodatkowych analiz mających na celu weryfikację właściwości odpadów. W takiej sytuacji szczególnie ważna jest metodyka i częstotliwość pobierania próbek, z uwagi na to, że odpady mogą nie stanowić jednorodnego materiału (także poszczególne partie odpadów od tego samego wytwórcy odpadów mogą się niekiedy znacznie różnić).
W razie stwierdzenia, że w danym zakładzie są wykorzystywane materiały rakotwórcze lub mutagenne, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz. U. poz. 890 z późn. zm.) – dalej r.r.m., należy sporządzić „Informację o substancjach chemicznych, ich mieszaninach, czynnikach lub procesach technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym”, którą następnie przekazuje się właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu oraz właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy niezwłocznie po rozpoczęciu działalności oraz corocznie w terminie do dnia 15 stycznia na druku według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do r.r.m.
Ponadto w r.r.m. określono:
1. sposób prowadzenia rejestru prac, których wykonywanie powoduje konieczność pozostawania w kontakcie z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym;
2. sposób prowadzenia rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach;
3. wzory dokumentów dotyczących narażenia pracowników na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym oraz sposób przechowywania i przekazywania tych dokumentów do podmiotów właściwych do rozpoznawania lub stwierdzania chorób zawodowych;
4. szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym;
5. warunki i sposób monitorowania stanu zdrowia pracowników narażonych na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Łukasz Wawszczak, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 15 maja 2016 r.