Komitet Stały Rady Ministrów chce zrezygnować z dochodzenia należności od dłużników alimentacyjnych na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, po zakończeniu każdego okresu świadczeniowego, w którym rodzice otrzymują wsparcie na dzieci z Funduszu Alimentacyjnego, gmina wydaje dłużnikowi decyzję, w której określa kwotę do zwrotu sumy pieniężnej przekazanej wcześniej jego dzieciom. Jeśli dłużnik nie ureguluje należności, to gmina kieruje do urzędu skarbowego tytuł wykonawczy. Jednocześnie, w tym samym czasie egzekucję prowadzi komornik sądowy.
Taki system ściągania należności alimentacyjnych jest bardzo drogi. Dane Ministerstwa Pracy pokazały, że koszty ponoszone przez gminy w związku z egzekucją administracyjną przewyższają wysokość ściąganych kwot. Likwidacja egzekucji administracyjnej ma zmniejszyć te koszty.
To nie jedyna planowana zmiana w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Rząd chce jeszcze odpowiednio zweryfikować środki uzyskane w egzekucji alimentów. Teraz przepisy stanowią, że zależności ściągnięte od dłużnika rozdziela się tak, że 20 proc. zostaje w gminie, która przyznała pomoc z Funduszu Alimentacyjnego, 20 proc. trafia do gminy, która prowadzi postępowanie wobec niesolidnego rodzica, a reszta, czyli 60 proc. wraz odsetkami są dochodem budżetu państwa.
Te zasady mają być zmienione w ten sposób, że 40 proc. należności pozostanie w gminie, która wyda decyzję o świadczeniach Funduszu Alimentacyjnego. A zatem, nic nie trafi do gminy, która będzie prowadziła egzekucję alimentów.
Nie będzie czasochłonnej procedury, która obecnie stymuluje dłużników alimentacyjnych do zwrotu wypłaconych alimentów z FA. Teraz gmina domaga się złożenia oświadczenia majątkowego, składa wniosek o aktywizację zawodową, występuje do starosty o zatrzymanie prawa jazdy.
Rząd chce z tego zrezygnować. Zamiast tego proponuje podjęcie wstępnych czynności, np. przeprowadzenia z dłużnikiem wywiadu, w którym ustali czy jego sytuacja się nie zmieniła. A jeśli dłużnik alimentacyjny kolejny raz odmówi przeprowadzenia wywiadu, to będzie to sygnał do zrezygnowania z kolejnych etapów procedury egzekucji alimentów.
Nowela będzie zawierała przepisy przejściowe, zgodnie z którymi egzekucja administracyjna oraz postępowanie prowadzone w stosunku do dłużników alimentacyjnych, które rozpoczną się przed wejściem w życie nowych przepisów będą prowadzone według dotychczasowych zasadach.
Przy okazji ma się zmienić katalog dochodów utraconych i uzyskanych. Wykaz dochodów, które mogą być uznane jako utracone lub uzyskane na potrzeby świadczeń z funduszu będzie rozszerzony. Chodzi o sytuacje, w których alimenty przestały przysługiwać z powodu śmierci dłużnika alimentacyjnego oraz zawieszenia lub wznowienia działalności gospodarczej.
W katalogu dochodów uzyskanych ma zostać poszerzony o zarobki pochodzące z umowy o dzieło oraz świadczenia z FA, które przestały przysługiwać w związku ze śmiercią rodzica, na którego został nałożony obowiązek alimentacyjny.