Część obcokrajowców nie musi posiadać zezwolenia na pracę w Polsce. Chodzi tu między innymi o osoby prowadzące szkolenia w ramach programów unijnych, nauczycieli języków obcych wykonujących pracę w szkołach, przedszkolach i podobnych placówkach, studentów, którzy wykonują pracę w ramach odbywania staży zawodowych. Do grupy osób, które nie muszą uzyskiwać zezwolenia na wykonywanie pracy w Polsce należą także obywatele Białorusi, Gruzji, Republiki Mołdowy, Rosji lub Ukrainy, którzy pracują w naszym kraju przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
– W przypadku pracowników z krajów, które graniczą z Polską Wschodnią procedura jest dość prosta. Pracodawca musi wypełnić oświadczenie o woli zatrudnienia takiego pracownika, które następnie przesyła do pracownika i on na tej podstawie występuje o wizę. To oświadczenie większość urzędów wydaje od ręki – mówi Agencji Informacyjnej Newseria Andrzej Korkus z Agencji Zatrudnienia EWL.
Zarejestrowane oświadczenie pracodawca przekazuje cudzoziemcowi, który na jego podstawie uzyskuje wizę w celu wykonywania pracy. Pracodawca zatrudnia cudzoziemca po uzyskaniu wizy na okres wskazany w zarejestrowanym oświadczeniu. Cudzoziemca można zatrudnić zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umów cywilnoprawnych. Jeżeli pracownik zmienia miejsce pracy, nowy pracodawca musi uzyskać w urzędzie pracy wskazane wyżej zarejestrowane oświadczenie.
Procedura uzyskiwania zezwolenia na pracę specjalisty cudzoziemca, którego pracodawca chce zatrudnić w swojej firmie, trwa około dwóch miesięcy.
– Są pewne zawody regulowane, przy których nie ma obowiązku występowania o opinię o lokalnym rynku pracy. Jednak większość województw wymaga zbadania polskiego rynku pracy, czy specjalista z danego fachu, którego poszukujemy za granicą, nie znajdzie się w Polsce. Procedura ta trwa około 2-3 tygodni. Następnie trzeba wypełnić wniosek, uzyskać skan paszportu cudzoziemca, którego chcemy zatrudnić. Procedurę tę zamyka uzyskanie opinii z urzędu pracy o lokalnym rynku pracy i uzyskanie zezwolenia na pracę w urzędzie wojewódzkim, co trwa około miesiąca – wyjaśnia Andrzej Korkus.
Propozycje zmian w zatrudnianiu cudzoziemców
Jest szansa na to, że procedury związane z zatrudnieniem cudzoziemców zostaną wkrótce skrócone i uproszczone. Rządowy projekt nowej ustawy o cudzoziemcach, który w lipcu br. trafił do Sejmu przewiduje, że cudzoziemiec przebywający w Polsce w celu wykonywania pracy będzie mógł ubiegać się - w ramach jednej procedury - o zezwolenie uprawniające zarówno do pracy, jak i do pobytu w naszym kraju. Oznacza to, że wydawane dotychczas dwa dokumenty zostaną zastąpione jednym. Usprawni to i skróci procedurę legalizacji pobytu cudzoziemców rozpoczynających w Polsce pracę. Projekt nie przewiduje rezygnacji z procedury wydawania zezwoleń na pracę. Dopuszczalne będzie czasowe pozostawanie bez pracy, co nie będzie wiązało się z automatycznym cofnięciem zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
– Procedura uzyskiwania pozwolenia na pracę i karty stałego pobytu, która jest kolejnym etapem, ma zostać ujednolicona. Zmiany te trzeba ocenić jako zdecydowanie korzystne dla obcokrajowców i pracodawców. Mają też zostać wydłużone okresy, na które są wydawane pozwolenia i okresy, na które są wydawane karty pobytu – podsumowuje Andrzej Korkus.
Projekt ustawy o cudzoziemcach wydłuża z 2 do 3 lat maksymalny okres, na który cudzoziemcom będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy. Skrócone zostaną terminy oczekiwana na wydanie decyzji w sprawie zezwolenia na pobyt czasowy.
Zmienią się także przepisy dotyczące udzielania zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemcom zamierzającym prowadzić działalność gospodarczą. Cudzoziemiec, przebywający w Polsce w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, będzie mógł ubiegać się – w ramach jednej procedury - o zezwolenie uprawniające go zarówno do wykonywania pracy w utworzonej przez siebie spółce komandytowej, spółce komandytowo-akcyjnej, spółce z o.o., jak i do pobytu w Polsce w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Jeżeli nic się nie zmieni w toku prac w Sejmie, większość przepisów nowej ustawy o cudzoziemcach wejdzie w życie 1 stycznia 2014 r.