Kodeks pracy wprowadza wiele obowiązków spoczywających na pracodawcy, które mają na celu ochronę zdrowia pracownika. Jednym z nich jest, wynikający z art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., obowiązek skierowania pracownika na badania lekarskie.
Rodzaj i zakres profilaktycznych badań lekarskich opisuje rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.) – dalej r.b.l. Rozporządzenie określa m.in.:
1) zakres wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich pracowników, tryb ich przeprowadzania oraz sposób dokumentowania i kontroli tych badań,
2) częstotliwość wykonywania badań okresowych,
3) zakres profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy,
4) tryb wydawania i przechowywania orzeczeń lekarskich.
Zakres i częstotliwość badań profilaktycznych określają w r.b.l. wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników, zwane dalej „wskazówkami metodycznymi”, stanowiące załącznik nr 1 do r.b.l. Specjalistyczne badania konsultacyjne oraz badania dodatkowe stanowią część badania profilaktycznego. Lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne powinien korzystać z zaleceń dotyczących postępowania lekarskiego w stosunku do pracowników poddanych określonym narażeniom.
Podstawę przeprowadzenia badania profilaktycznego pracownika stanowi skierowanie wydane przez pracodawcę. Zgodnie z § 4 r.b.l. skierowanie powinno zawierać:
1) określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane;
2) w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników przenoszonych na inne stanowiska pracy - określenie stanowiska pracy, na którym osoba ta ma być zatrudniona; w tym przypadku pracodawca może wskazać w skierowaniu dwa lub więcej stanowisk pracy, w kolejności odpowiadającej potrzebom zakładu;
3) w przypadku pracowników - określenie stanowiska pracy, na którym pracownik jest zatrudniony, w skierowaniu na badania można wymienić dwa i więcej stanowisk pracy, na których może pracować pracownik;
4) informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy, o których mowa w pkt 2 i 3, czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.