Ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach – przywoływana dalej jako ustawa, która weszła w życie 30 kwietnia br. jest kolejnym aktem prawny przegłosowanym przez obecną kadencję sejmu wprowadzającym istotne zmiany w obrocie gruntami, tym razem leśnymi.
Z dniem 1 maja br. minął 12-letni okres ochronny na zakup polskich gruntów leśnych przez cudzoziemców. Podobnie jak w przypadku zmian w obrocie gruntami rolnymi, tak i w przypadku gruntów leśnych stanowi to ich główny powód.
W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano na duże prawdopodobieństwo wystąpienia istotnego wzrostu popytu na nieruchomości gruntowe w Polsce, w tym także na niepaństwowe grunty leśne po upływie ww. 12-sto letniego okresu przejściowego. Powyższe skomplikowałoby w ocenie projektodawców wywiązywanie się przez Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe” – przywołane dalej jako LP, z nałożonego mocą ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (Dz. U. Nr 97, poz. 1051, z późn. zm.), a wyrażonego stricte w art. 4 tejże ustawy obowiązku utrzymywania w aktualnym stanie, powiększania areału oraz doskonalenia funkcjonowania lasów państwowych.
Powyższe, co podkreślono w uzasadnieniu, wynika z braku w systemie prawa „możliwości przymuszenia podmiotów, które będą chciały np. sprzedać grunt, do jego zbycia na rzecz Skarbu Państwa”. To zaś jest dla ustawodawcy uzasadnieniem dla wprowadzenia nowelizacją prawa pierwokupu i tzw. „prawa wykupu”, które „wydają się w ocenie projektodawcy jedynymi instrumentami w systemie prawa, które zapewnią skuteczność realizacji nałożonego na LP ww. obowiązku”.
Najistotniejsze zmiany w obrocie gruntami leśnymi dokonano nowelizując brzmienie art. 37 ustawy poprzez znaczne jego rozbudowanie.
W znowelizowanym brzmieniu art. 37 ust. 1 ustawy rozszerzono katalog podmiotów od których LP mogą nabywać lasy, grunty przeznaczone do zalesienia lub inne grunty lub nieruchomości. Według nowego brzmienia przepisu podmiotami tymi są osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (wg starego brzmienia były to tylko osoby fizyczne lub prawne).