Sejmowa komisja finansów publicznych miała zająć się we wtorek dwoma projektami ustaw w sprawie przedłużenia wakacji kredytowych: wniesionym przez grupę posłów Polski 2050-TD oraz przygotowanym przez rząd Mateusza Morawieckiego. Posiedzenie komisji zostało jednak odwołane a poselski projekt ustawy został wycofany.

- Jako nowa koalicja podjęliśmy decyzję, że sprawy o takiej wadze, jak wakacje kredytowe będą projektami rządowymi; nowy rząd będzie brał odpowiedzialność za tego rodzaju decyzje - powiedział marszałek Sejmu Szymon Hołownia, odnosząc się do wycofania poselskiego projektu ustawy w sprawie przedłużenia wakacji kredytowych.

Dodał, że losy projekt rządu są w rękach posłów z sejmowej komisji finansów publicznych. 

Wakacje nie dla wszystkich

Przypomnijmy. W poselskim projekcie proponowano, by - tak jak wcześniej -  na wniosek kredytobiorcy było możliwe zawieszenie w ciągu roku czterech rat (raz na kwartał) kredytu hipotecznego wziętego na zakup mieszkania (tylko jednego kredytu). Nie każdy jednak mógłby skorzystać z wakacji. Posłowie zaproponowali wprowadzenie kryterium dochodowego. 

- Zgodnie z projektem, z wakacji kredytowych w 2024 roku mogliby skorzystać kredytobiorcy, których stosunek raty kredytu do średniego miesięcznego dochodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej w okresie trzech ostatnich miesięcy poprzedzających złożenie wniosku, przekraczałby 40 proc. - mówi Karolina Pilawska, adwokat,  partner w Kancelarii Prawnej Pilawska Zorski Adwokaci

W praktyce oznaczałoby to, że do wyliczenia tego kryterium dochodowego byłby brany dochód kredytobiorcy „na czysto”, czyli to, ile dany kredytobiorca zarabia faktycznie u swojego pracodawcy czy zleceniodawcy. 

I podała przykład. -Patrząc na liczby to od 1 stycznia 2024 roku do 30 czerwca 2024 roku minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosiło 4.242,00 PLN brutto, czyli średnio 3.221,98 PLN netto. Z kolei od 1 lipca 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku odpowiednio 4.300,00 PLN, czyli ok. 3.261,53 PLN „na rękę”. Średnia rata kredytu w Polsce wynosi ok. 2.000,00 PLN. Zakładając, że małżeństwo zarabia minimalne wynagrodzenie, to ich dochód w pierwszym półroczu 2024 roku wyniesie 6.443,96 PLN. Przy racie kredytu na poziomie 2.000,00 PLN, pochłania ona ok. 31 proc. dochodu gospodarstwa domowego, co oznacza, że takie małżeństwo nie zakwalifikowałoby się do wakacji kredytowych - ostrzega. 

Według niej wprowadzenia tego kryterium spowodowałoby, że ze zwolnienia skorzysta zapewne ok. 20 - 30 proc. kredytobiorców mniej, ponieważ w przypadkach, które analizowała wśród swoich klientów, rata pochłaniałałaby około 40  proc. domowego budżetu, więc mogło się zdarzyć tak, że wielu kredytobiorców minimalnie nie „wstrzeliłoby się” w zaproponowane przez ustawodawcę widełki. 

Czytaj w LEX: Wakacje kredytowe w ramach programu wsparcia kredytobiorców >

Wakacje kredytowe – kryteria w 2024 roku

Z kolei według projektu przyjętego przez Radę Ministrów zawieszenie spłaty kredytu w przyszłym roku będzie możliwe na warunkach, jakie obowiązywały w 2023 r. Jednak w stosunku do obowiązujących regulacji, ograniczony zostanie katalog osób uprawnionych do skorzystania z zawieszenia spłaty. Taka możliwość przysługiwać będzie kredytobiorcom, których kwota kapitału udzielonego kredytu była nie wyższa niż 400 tys. zł.  W przypadku, gdy kwota kapitału udzielonego kredytu będzie wyższa niż 400 tys. zł, ale nie wyższa niż 800 tys. zł, zawieszenie spłaty kredytu będzie również możliwe. Jednak w takim przypadku, koszt obsługi kredytu (rata kapitałowa i odsetkowa) będzie musiał przekroczyć 50 proc. dochodu gospodarstwa domowego. Oświadczając o spełnieniu tego warunku, składający wniosek o wakacje kredytowe powinien wziąć pod uwagę średni miesięczny dochód z okresu trzech miesięcy poprzedzających złożenie wniosku.

Wakacje kredytowe w 2024 r. mają dotyczyć kredytów hipoteczny w złotych polskich, zawartych przed 1 lipca 2022 r. 

Zasady wakacji kredytowych

Instytucja wakacji kredytowych została wprowadzona przez polski rząd w 2022 r. w reakcji na znaczący wzrost inflacji oraz stóp procentowych, co z kolei było wynikiem wybuchu wojny w Ukrainie. Zgodnie z przyjętymi wtedy rozwiązaniami kredytobiorcy, których zdolność do obsługi kredytów uległa osłabieniu, mogli skorzystać z zawieszenia spłat kredytu hipotecznego. Mechanizm wakacji kredytowych pozwalał na przesunięcie terminów spłaty kredytu mieszkaniowego zarówno w części kapitałowej, jak i odsetkowej kredytu. 

Maksymalny termin zawieszenia wykonania umowy wynosił dwa miesiące w każdym z dwóch ostatnich kwartałów 2022 r. oraz po jednym miesiącu w każdym kwartale 2023 r. Jednocześnie przyjęto, że okres zawieszenia wykonywania umowy nie jest traktowany jako okres kredytowania, dlatego okres kredytowania oraz wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu, ulegały stosownemu przedłużeniu o okres, na który nastąpiło zawieszenie wykonywania umowy.

Wakacje kredytowe w Polsce – duża popularność

Dotychczas obowiązujące wakacje kredytowe objęły 1,09 mln kredytów mieszkaniowych – wobec tylu kredytów banki pozytywnie rozpatrzyły wnioski o zawieszenie spłaty. Kredyty objęte wakacjami stanowiły 57 proc. liczby wszystkich złotowych kredytów mieszkaniowych oraz 68 proc. wartości wszystkich złotowych kredytów mieszkaniowych. Łączna wartość nadpłat kapitału dla kredytów objętych wakacjami kredytowymi, dokonanych od momentu objęcia danego kredytu wakacjami kredytowymi, to 19,1 mld zł –  129 proc.  łącznej wartości rat kapitałowych i odsetkowych, które zostały zawieszone, a byłyby wymagane do 30 czerwca 2023 r.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.