Pierwszym etapem postępowania odwoławczego, prowadzonego przed organem odwoławczym, jest tak zwana faza wstępna, w której organ ten jest zobowiązany ocenić, czy odwołanie jest dopuszczalne i czy zostało wniesione z zachowaniem terminu.
Zgodnie bowiem z art. 134 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego – dalej jako k.p.a., organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia niedopuszczalność odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania.
Co ważne, w powyższym przepisie uregulowano dwie odrębne instytucje procesowe – inne są przyczyny stwierdzenia niedopuszczalności odwołania (które pozostają poza zakresem opracowania niniejszego komentarza), a inne stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania. Ponadto, jak się zauważa w orzecznictwie sądowoadministracyjnym oraz w doktrynie, istotna jest przyjęta w art. 134 k.p.a. kolejność, w jakiej dokonuje się kontroli wymogów formalnych odwołania. Kontrola zachowania terminu do wniesienia odwołania, w związku z tym, że została umieszczona na drugim miejscu, może bowiem nastąpić dopiero wtedy gdy odwołanie jest dopuszczalne. Dla organu odwoławczego oznacza to, że nie powinien się on znaleźć w sytuacji rozważania zbiegu przesłanek negatywnych odwołania i nie ma w tym zakresie możliwości wyboru rozstrzygnięcia. Uchybić terminowi do wniesienia odwołania można tylko w przypadku, gdy wniesienie odwołania było dopuszczalne (zob. wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 września 2015 r., VII SA/Wa 857/15, LEX nr 1972960).
Przed merytorycznym rozpatrzeniem odwołania od decyzji o pozwoleniu na budowę organ odwoławczy (najczęściej wojewoda, gdy organem administracji architektoniczno-budowlanej pierwszej instancji jest starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu) bada zatem czy odwołanie jest dopuszczalne oraz, czy zostało wniesione z zachowaniem ustawowego 14-dniowego terminu do jego wniesienia (zgodnie z art. 129 § 2 k.p.a. odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia stronie).
| Prawo budowlane. Komentarz | |
 |
Kamil Buliński, Arkadiusz Despot-Mładanowicz, Tomasz Filipowicz, Artur Kosicki, Alicja Plucińska-Filipowicz, Mariusz Rypina, Marek Wierzbowski, Mirosław Wincenciak
|
Co jednak ważne, zgodnie z art. 129 § 3 k.p.a., przepisy szczególne mogą przewidywać inne terminy do wniesienia odwołania. Przykładowo, zgodnie z art. 34 ust. 2ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, odwołanie od decyzji administracyjnej, o której mowa w niniejszej ustawie (pozwolenia na budowę inwestycji w zakresie terminalu), wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji stronie albo w terminie 14 dni od dnia obwieszczenia lub doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji.
W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 40 § 2 k.p.a., jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. Jeżeli ustanowiono kilku pełnomocników, doręcza się pisma tylko jednemu pełnomocnikowi. Strona może wskazać takiego pełnomocnika.
Z powyższego przepisu (w związku z art. 129 § 2 k.p.a.) wynika, że termin do wniesienia odwołania w przypadku ustanowienia przez stronę pełnomocnika biegnie od dnia doręczenia decyzji temu pełnomocnikowi (przy kilku pełnomocnikach strony – wybranemu samodzielnie przez organ lub, ewentualnie, wskazanemu przez stronę). W sytuacji, gdy decyzję doręczono kilku pełnomocnikom strony (gdy strona ta nie wskazała pełnomocnika, któremu należało doręczać pisma), to termin do wniesienia odwołania w myśl art. 129 § 2 k.p.a. w związku z art. 40 § 2 k.p.a. rozpoczyna swój bieg od dnia doręczenia decyzji pierwszemu z pełnomocników (zob. wyrok NSA w Warszawie z dnia 24 stycznia 2014 r., II OSK 2086/12, LEX nr 1502253).
Ponadto, w przypadku ustanowienia pełnomocnika, termin do wniesienia odwołania przez stronę (za którą działa pełnomocnik) rozpoczyna swój bieg dopiero od dnia doręczenia decyzji pełnomocnikowi, choćby wcześniej została ona doręczona samej stronie (zob. wyrok NSA w Warszawie z dnia 21 listopada 2014 r., I OSK 1855/13, LEX nr 1590998).
