Jak podają autorzy opracowania, spadek wynika w głównej mierze z pogorszenia skuteczności sądów (-12,6), polityki monetarnej (-2,9), warunków dla biznesu (-1,8) i niższego odczytu w zakresie obciążeń podatkowych (-1,0). Pozycji Polski nie zdołały poprawić wzrosty w kategoriach fiskalizm (+4,9) oraz inwestycje (+5,0).
Celem Indeksu jest ranking państw i ocena polityki ich rządów pod kątem wolności gospodarczej. - Według tegorocznej edycji Polska pozostaje w grupie państw „umiarkowanie wolnych” - czytamy w komentarzu do opracowania. Jak podkreślają jego autorzy, ocena Polski jest niższa od regionalnej średniej (68,6 pkt), ale zdecydowanie powyżej średniej światowej (60,8 pkt).
Czytaj: Awans Polski w indeksie wolności gospodarczej>>
Lepiej w wydatkach publicznych i prawie własności, gorzej w handlu
Według autorów opracowania, w tegorocznym indeksie na uwagę zasługuje wyższy odczyt w zakresie wydatków publicznych (+1,0) oraz prawa własności (+0,5). Gorzej natomiast wypadliśmy w kategorii handel (-0,9), co wynika z konieczności wdrażania szeregu unijnych barier handlowych. Autorzy raportu podkreślają, że pozytywną reputację Polska uzyskała dzięki przeprowadzonym reformom strukturalnym, w zakresie liberalizacji rynku i bardziej przyjaznych regulacji dla biznesu.
Uciążliwy system podatkowy i niewydolne sądy
Autorzy tegorocznego rankingu zwracają uwagę na wciąż nadmierne obciążenia wynikające ze struktury systemu podatkowego oraz niewydolność wymiaru sprawiedliwości.
Według nich najważniejsze wyzwania systemowe stojące przed naszą gospodarką to sztywny kodeks pracy, niewydolny system sądownictwa gospodarczego, biurokracja, uciążliwy system podatkowy oraz braki w infrastrukturze transportowej. Konieczne są także gruntowne reformy mające na celu wzmocnienie niezależności systemu sądowego, który pozostaje niewydolny, słabo administrowany i niedostatecznie obsadzony. Do innych wyzwań należy zaliczyć niedobory na rynku pracy oraz konieczność wyrównania poziomu rozwoju między biedniejszym wschodnim regionem kraju a bardziej zamożnym i uprzemysłowionym regionem zachodnim.
Szwajcaria, Irlandia i Wlk. Brytania na czele
Według indeksu wśród krajów europejskich w czołówce plasują się: Szwajcaria, Irlandia, Wielka Brytania, Islandia, Holandia, Dania. W rankingu porównano 44 kraje europejskie, z czego zdecydowana większość jest co najmniej „umiarkowanie wolna”.
Z opracowania wynika, że w Europie jest 5 gospodarek o bardzo ograniczonej wolności gospodarczej („mostly unfree”). Podobnie jak w zeszłym roku, autorzy indeksu nie wyróżnili gospodarek, gdzie wolność jest tłumiona („repressed”). Analizowana jako całość, Europa w dalszym ciągu zmaga się z wysokimi obciążeniami podatkowymi i kosztami pracy oraz problemami w zarządzaniu finansami publicznymi i rosnącym długiem w wielu krajach regionu. Do głównych wyzwań stojących przed państwami Starego Kontynentu można zaliczyć także istniejące bariery administracyjne, które zakłócają wymianę handlową.
Na świecie: Hongkong, Singapur i Nowa Zelandia
W czołówce światowej rankingu, jako kraje w pełni wolne gospodarczo, znajdują się niezmiennie: Hong Kong, Singapur, Nowa Zelandia, Szwajcaria oraz Australia, co jednocześnie plasuje je w czołówce najbogatszych państw na świecie. W badaniu brano pod uwagę 180 państw.
Indeks Wolności Gospodarczej – przygotowywany przez The Heritage Foundation i The Wall Street Journal od ponad 20 lat – stał się najbardziej popularnym rankingiem na świecie. Celem Indeksu Wolności Gospodarczej – od początku istnienia w 1995 roku – jest katalogowanie państw według rozwiązań, polityk realizowanych w celu zwiększania wolności gospodarczej, a tym samym promowania rozwoju i pomnażania dobrobytu narodów. W ramach Indeksu Wolności Gospodarczej analizowane są rządy prawa (prawa własności, skuteczność sądów, rzetelność państwa); wielkość sektora publicznego (obciążenie podatkowe, fiskalizm, wydatki publiczne); efektywność regulacyjna (warunki dla biznesu, polityka monetarna, rynek pracy) oraz otwartość rynku (handel, inwestycje, finanse).