Kiedy konieczne jest pozwolenie wodnoprawne

Woda to jeden z najcenniejszych zasobów naturalnych, stąd trudno mieć wątpliwości co do konieczności jej ochrony. Zwłaszcza, że coraz częściej zmagamy się ze skutkami jej niedoborów. Jedną z form ochrony wód jest obowiązek uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Nie każdego ono dotyczy.

Środowisko naturalne – w tym zasoby wód – jest chronione na wiele różnych sposobów. Jednym z nich jest konieczność uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Na kim spoczywa obowiązek posiadania tego dokumentu? Odpowiedź na to pytanie – zwłaszcza, gdy weźmie się pod uwagę skutki braku takiego pozwolenia – powinien poznać każdy, kto ma zamiar wykonać jakiekolwiek inwestycje związane z wodą.

Czytaj też: Firma może legalnie odprowadzać ścieki do rzek, ale są warunki

Pozwolenie rodzajem zgody

Odpowiedź na pytanie, kiedy konieczne jest pozwolenie wodnoprawne znajduje się w prawie wodnym (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2625). Art. 1 tej ustawy, reguluje gospodarowanie wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, w szczególności kształtowanie i ochronę zasobów wodnych, korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi. Skoro więc obowiązek posiadania pozwolenia wodnoprawnego został uregulowany w prawie wodnym, to należy rozumieć go jako jeden ze sposobów gospodarowania wodami. Warto od razu wskazać na terminologię, którą w tej kwestii posługuje się ustawodawca.

Otóż stosownie do art. 388 ust. 1 prawa wodnego, zgoda wodnoprawna jest udzielana m.in. przez:

• wydanie pozwolenia wodnoprawnego;
• przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego;
• wydanie oceny wodnoprawnej.

Tym samym pozwolenie wodnoprawne jest jednym ze sposobów udzielania zgody wodnoprawnej. Oczywiście przepisy regulują w jakich przypadkach należy uzyskać każdy ze wskazanych tu rodzajów dokumentów. Niestety, za każdym razem jest to naprawdę szeroki katalog okoliczności.

Zobacz procedurę w LEX: Postępowanie w sprawie wydania pozwolenia wodnoprawnego >

Sprawdź również książkę: Ochrona środowiska – organizacja i kontrola. Przed egzaminem >>

Kiedy pozwolenie jest niezbędne?

Najważniejsza – a właściwie podstawowa – lista przypadków, w których niezbędne jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego została zawarta w art. 399 prawa wodnego. Zgodnie z nim, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na:

• usługi wodne;
• szczególne korzystanie z wód;
• długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej;
• rekultywację wód powierzchniowych lub wód podziemnych;
• wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów;
• wykonanie urządzeń wodnych;
• regulację wód, zabudowę potoków górskich oraz kształtowanie nowych koryt cieków naturalnych;
• zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wód;
• prowadzenie przez wody powierzchniowe płynące oraz przez wały przeciwpowodziowe obiektów mostowych, rurociągów, przewodów w rurociągach osłonowych lub przepustów;
• prowadzenie przez śródlądowe drogi wodne oraz przez wały przeciwpowodziowe napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych.

Sprawdź w LEX: Czy fakt niewywiązywania się z warunków nałożonych poprzednimi decyzjami na stałe uniemożliwia ubieganie się o pozwolenie wodnoprawne w zakresie korzystania z wód? >

Jednocześnie trzeba pamiętać, że pod większością z tych pojęć kryje się szereg różnorodnych działań. Przykładowo usługi wodne obejmują m.in. pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych, odbiór i oczyszczanie ścieków, trwałe odwadnianie gruntów, obiektów lub wykopów budowlanych, odprowadzanie do wód lub do ziemi wód pobranych i niewykorzystanych (art. 35 ust. 3 prawa wodnego). Natomiast urządzenia wodne, to m.in. stawy, w szczególności stawy rybne oraz stawy przeznaczone do oczyszczania ścieków albo rekreacji, wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych, kanały i rowy (art. 16 pkt 65 Prawa wodnego).

Czytaj w LEX: Pobory wód i rodzaje opłat za tą usługę wodną >

Kara za brak pozwolenia wodnoprawnego

Korzystanie z wód bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego jest wykroczeniem. Art. 476 ust. 1 prawa wodnego stanowi, że kto bez wymaganej zgody wodnoprawnej albo z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym korzysta z wód lub wykonuje urządzenia wodne albo inne czynności wymagające pozwolenia wodnoprawnego, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Tej samej karze podlega, kto nie wykonuje obowiązków określonych w decyzji stwierdzającej wygaśnięcie lub cofnięcie pozwolenia wodnoprawnego (art. 476 ust. 2).

Czytaj w LEX: Urządzenia wodne wybudowane bez pozwolenia wodnoprawnego >

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.